Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia (RCPV)

1 Sakataposan nahuman gayod ni Solomon pagpatrabaho ang Templo saGinoo. Unya iyang gidala ang mga kabtangan nga gihalad sa iyang amahan nga si David ug gitipigan niya ang mga plata, bulawan ug ang tanang galamiton didto sa lawak-tipiganan sa Templo sa Dios.

Gidala ngadto sa Templo ang Sudlanan sa Kasabotan

2 Unyagitigom ni Solomon ang mga kadagkoan sa Israel ug ang mga pangulo sa mga banay ug mga panimalay sa Israel didto sa Jerusalem aron ilang kuhaon ang Sudlanan sa Kasabotan saGinoogikan sa Siyudad ni David, ang Sion.

3 Busa nagtigom ang tibuok Israel didto sa atubangan sa hari atol sa Kasaulogan sa mga Balongbalong.

4 Ang tanang kadagkoan sa Israel miadto ug gikuha sa mga Levita ang Sudlanan.

5 Ilang gidala ang Sudlanan, ang Tolda nga Tagboanan ug ang tanang sagradong galamiton nga didto sa Tolda. Ang mga pari ug ang mga Levitamaoy nagdala niini.

6 Si Hari Solomon ug ang tanang Israelita nagtigom sa atubangan sa Sudlanan ug naghalad ug daghan kaayong mga karnero ug mga baka.

7 Gidala sa mga pari ang Sudlanan didto sa dapit nga giandam alang niini nga mao ang Dapit nga Labing Balaan sa Templo ubos sa mga pako sa mga kerubin.

8 Nagbukhad ang mga pako sa mga kerubin ibabaw sa Sudlanan ug nagpandong kini sa Sudlanan ug sa mga kahoy nga gigamit sa pagyayong niini.

9 Tag-as kaayo ang mga yayongan ug milabaw kini sa Dapit nga Labing Balaan.Dili hinuon kini makita sa gawas. Atua gihapon kini mahimutang didto hangtod karon.

10 Walaylaing gisulod sa Sudlanan gawas sa duha ka papan nga bato nga gibutang ni Moises sulod niini didto sa Bukid sa Sinai,diin naghimo angGinooug kasabotan uban sa katawhan sa Israel sa ilang pagpanggula sa Ehipto.

Ang Himaya sa Ginoo

11-12 Ang tanang mga pari sa nagkalainlaing pundok naghinlo sa ilang kaugalingon ug ang tanang mag-aawit sa banay ni Levi—si Asaf, si Eman ug si Jeduton lakip ang ilang mga anak ug kaparyentihan nagbistig mga pinong lino. Nagdala silag mga alpa ug lira ug nagtindog duol sa halaran dapit sa sidlakan uban sa 120 ka pari nga maoy tigpatingog sa mga trumpeta.

13 Angkatungdanan sa mga trumpetero ug mga mag-aawit mao ang pagpatugbaw sa ilang tingog nga maghiusa pagdayeg ug pagpasalamat saGinoo. Unya nanggula ang mga pari gikan sa Balaang Dapit ug nag-awit sila dinuyogan sa mga trumpeta ug mga piyangpiyang ug uban pang mga instrumento sa pagdayeg saGinoo. Sila miingon,

“Daygon ang Dios tungod sa iyang kaayo,

ug sa gugma niyang walay paglubad hangtod sa kahangtoran.”

Sa pagdayeg nila, ang Templo saGinoonapuno sa panganod

14 ug wala na makapadayon ang mga pari pagtuman sa ilang buluhaton kay ang Templo napuno man sa himaya saGinoo.

Misulti si Solomon sa Katawhan

1 Unya nag-ampo si Solomon,

“OGinoo, nag-ingon ka nga anha ka magpuyo sa kangiob.

2 Gitukoran ko ikawg matahom nga Templo

nga imong kapuy-an hangtod sa hangtod.”

3 Unya miatubang ang hari ug gipanalanginan niya ang nagtigom nga katawhan sa Israel samtang nagtindog sila.

4 Miingonsiya, “Dalaygon angGinoo, ang Dios sa Israel, nga nagtuman sa iyang gisaad sa akong amahan nga si David sa dihang miingon siya,

5 ‘Sukad ko kuhaa ang akong katawhan gikan sa Ehipto, walay laing siyudad sa Israel nga akong gipili nga tukoran kog templo diin pasidunggan ang akong ngalan ug walay tawong akong gipili aron mangulo sa akong katawhan, ang mga Israelita.

6 Apan gipili ko ang Jerusalem aron sa maong dapit simbahon ang akong ngalan ug gipili ko si David nga maoy mangulo sa akong katawhan, ang mga Israelita.’

7 “Dako ang tinguha sa akong amahan nga si David sa pagtukod ug templo alang saGinoo, ang Dios sa Israel.

8 Apan giingnan siya saGinoo, ‘Maayo ang imong tinguha sa pagtukod ug templo diin ako simbahon.

9 Apan dili ikaw maoy angay nga magtukod sa maong templo kondili ang imong umaabot nga anak.’

10 “Gituman saGinooang iyang gisaad kay ako nahimo mang hari sa Israel puli sa akong amahan ug natukod ko na ang templo alang sa himaya saGinoo, ang Dios sa Israel.

11 Ug atua gibutang ko sulod niini ang Sudlanan sa Kasabotan nga gihimo saGinoouban sa katawhan sa Israel.”

Nag-ampo si Solomon

12 Unya mitindog si Solomon atubangan sa halaran saGinootaliwala sa katawhan sa Israel ug gibayaw niya ang iyang mga kamot sa pag-ampo.

13 May hinimo si Solomon nga platapormang bronsi nga 2.2 ka metros ang gitas-on ingon man ang gilapdon ug 1.3 ka metros ang gihabugon. Iya kining gibutang sa hawanan sa Templo ug mitindog siya ibabaw niini. Unya miluhod siya atubangan sa katawhan sa Israel ug gibayaw niya ang iyang mga kamot.

14 Nag-ampo siya, “OGinoo, ang Dios sa Israel, walay Dios nga sama kanimo sa langit ug sa yuta. Matinumanon ka sa imong saad ug nagpakita sa gugma mong walay paglubad sa imong mga sulugoon nga nag-alagad kanimo sa kinasingkasing gayod.

15 Gituman mo ang imong gisulti sa imong alagad nga si David nga akong amahan. Ang tanan nga imong gisulti gituman mo gayod niining adlawa.

16 Busakaron, OGinoonga Dios sa Israel, tumana ang gisaad mo sa akong amahan sa dihang miingon ka, ‘Dili ka gayod kabsag kaliwat nga molingkod sa trono sa Israel kon ang imong mga anak motuman sa akong mga sugo sama sa imong gibuhat.’

17 Busa karon, OGinoonga Dios sa Israel, matuora ang imong gisulti sa imong alagad nga si David.

18 “Apanmopuyo ka ba dinhi sa yuta, O Dios, uban sa mga tawo nga bisan gani ang kinatas-ang langit dili man paigo nga imong puy-an? Unsa pa kaha kining Templo nga akong gitukod!

19 Apan tagda intawon ang pag-ampo ug ang pangaliyupo sa imong alagad. OGinoonga akong Dios, pamatia intawon ang pagtuaw ug pag-ampo sa imong alagad

20 saadlaw ug sa gabii ug bantayi kining Temploha, ang dapit diin ikaw gisimba. Busa patalinghogi ako kon mag-ampo ako nga mag-atubang niining Templo.

21 Patalinghogi ang mga pangaliyupo sa imong alagad ug sa imong katawhan inig-ampo nila atubang niining dapita. Sa imong pinuy-anan sa langit patalinghogi kami ug pasayloa ang among mga sala.

22 “Kon may makasala sa iyang isigkatawo ug papanumpaon siya ug moanhi siya sa Templo aron manumpa atubangan sa imong halaran,

23 O Dios nga anaa sa langit, pamatia siya ug hukmi kon sad-an siya. Siloti ang sad-an sumala sa iyang nabuhat ug gantihi ang matarong sumala sa iyang pagkamatarong.

24 “Kon mapildi ang Israel sa gubat tungod kay nakasala man sila kanimo ug unya maghinulsol sila ug mangaliyupo sila kanimo dinhi niining maong Templo,

25 patalinghogi sila gikan sa langit ug pasayloa ang imong katawhan ug dad-a sila balik sa nasod nga imong gihatag kanila ug sa ilang mga katigulangan.

26 “Kon dili moulan tungod kay nakasala man sila kanimo ug unya mangaliyupo sila kanimo dinhi niining dapita ug maghinulsol sa ilang mga sala sa dihang kastigohon mo sila,

27 patalinghogi sila diha sa langit ug pasayloa ang imong mga alagad, ang imong katawhan, ug tultoli sila sa dalan nga angay nilang subayon ug hatagig ulan ang imong yuta nga gihatag mo sa imong katawhan.

28 “Kon may gutom sa nasod ug kon may kamatay sa katawhan, kadaot sa mga tanom o may mga dulon o ulod nga mokutkot niini ug kon sulongon sila sa ilang mga kaaway o kon may katalagman o balatian nga moabot kanila,

29 pamatia ang ilang pag-ampo. Bisan kinsa sa imong katawhan nga magbayaw sa ilang kamot ug mag-ampo atubang niining Temploha tungod sa kasakit ug kasubo nga ilang giantos,

30 O Dios nga anaa sa langit, patalinghogi ug pasayloa sila. Kay ikaw ray nasayod sa kasingkasing sa tawo, hukmi sila sumala sa ilang binuhatan

31 aron nga sila magmahadlokon na kanimo ug magkinabuhi na subay sa imong kabubut-on samtang magpuyo sila sa nasod nga gihatag mo sa ilang mga katigulangan.

32 “Kon may usa ka langyaw nga moanhi tungod kay nakabalita man siya bahin sa gamhanan mong ngalan ug mag-ampo dinhi,

33 patalinghogi diha sa langit ang tanan niyang ipangamuyo kanimo aron ang tanang tawo sa kalibotan makaila ug magbaton ug kahadlok kanimo, sama sa imong katawhan ang Israel, ug masayod sila nga imo kining Temploha nga akong gitukod.

34 “Kon moadto sa panggubatan ang imong katawhan ug unya mag-ampo sila nga mag-atubang niining siyudad nga imong gipili ug niining Temploha nga akong gitukod alang kanimo,

35 patalinghogi diha sa langit ang ilang pag-ampo ug panalipdi sila.

36 “Kon makasala sila kanimo kay wala may tawo nga dili makasala—ug unya kon sa imong kasuko itugyan mo sila sa ilang mga kaaway ug pamihagon sila ngadto sa layo o sa silingang nasod;

37 kon didto sa nasod diin sila bihaga, mag-ampo sila ug maghinulsol ug moingon, ‘Nakasala kami tungod sa among pagkadaotan;’

38 kon maghinulsol sila sa kinasingkasing ug mag-ampo sila nga mag-atubang sa ilang nasod nga gihatag mo sa ilang mga katigulangan ug sa siyudad nga imong gipili ug sa Templo nga akong gitukod alang kanimo,

39 patalinghogi diha sa langit ang ilang pag-ampo ug pangaliyupo ug pasayloa ang imong katawhan nga nakasala kanimo.

40 “Karon, O Dios ko, itutok ang imong mga mata ngari kanamo ug patalinghogi ang pag-ampo nga gihimo dinhi niining dapita,

41 “Ngadtona, OGinoonga Dios, sa imong balay

uban ang Sudlanan nga simbolo sa imong gahom.

Sul-obi, OGinoonga Dios,

ang imong mga pari sa bisti sa kaluwasan

ug lipaya ang imong mga pinili tungod sa imong kaayo.

42 OGinoonga Dios,

ayaw isalikway ang imong dinihogan nga hari

ug ayaw hikalimti ang gugma mong walay paglubad kang David nga imong alagad.”

Ang Paghalad sa Templo

1 Sapagkahuman gayod ni Solomon ug ampo, may kalayo nga mikunsad gikan sa langit ug gilamoy ang mga halad nga mga mananap ug napuno ang Templo sa himaya saGinoo.

2 Tungod niini, wala na makasulod ang mga pari.

3 Sapagkakita sa katawhan sa Israel sa kalayo nga mikunsad gikan sa langit ug sa himaya saGinoonga mipuno sa Templo, nanghapa sila sa yuta ug gisimba ug gipasalamatan nila angGinootungod sa iyang kaayo ug sa iyang gugma nga walay kataposan.

4 Unya ang hari ug ang tanang Israelita naghalad ug mga mananap ngadto saGinoo.

5 Si Hari Solomon naghalad ug 22,000 ka baka ug 120,000 ka karnero ingon nga halad sa pakigdait. Busa gihalad sa hari ug sa tanang Israelita ang Templo sa Dios.

6 Ang mga pari nagbarog sa dapit nga gigahin alang kanila ingon man ang mga Levita nga nagkupot sa ilang mga instrumento nga hinimo ni Hari David aron tugtogon sa pagpasalamat saGinootungod sa iyang gugma nga walay kataposan. Sa atbang nila ang mga pari nagpatingog sa ilang mga trumpeta samtang ang tanang Israelita nagtindog.

7 Gihalad ni Solomon ang tungatunga nga hawanan nga diha sa atubangan sa Templo saGinoo. Didto gisunog niya ang mga halad ug ang tambok sa mga halad sa pakigdait kay ang bronsing halaran nga hinimo ni Solomon dili man igo nga butangan sa mga halad nga sunogonon ug sa mga halad nga uhay ug mga tambok.

8 Pito ka adlaw nga gihimo ni Solomon ug sa tanang katawhan sa Israel ang Kasaulogan sa Balongbalong. Miabot usab ang dakong panon sa katawhan gikan sa Agianan sa Hamat ug sa utlanan sa Ehipto.

9 Pito usab ka adlaw ang ilang pagbangkite sa paghalad sa halaran ug sa ikawalo nga adlaw, naghimo silag usa ka tigom aron pagtapos niini.

10 Sa pagkasunod adlaw nga mao ang ika-23 nga adlaw sa ikapito nga bulan, gipapauli ni Solomon ang katawhan. Nagmaya ug nagmalipayon sila tungod sa kaayo nga gipakita saGinookang David ug kang Solomon ug sa iyang katawhan.

Ang Saad sa Dios kang Solomon

11 Nahuman ni Solomon pagtukod ang Templo saGinooug ang iyang palasyo sumala gayod sa tanan niyang plano.

12 Unya sa pagkagabii mipakita angGinookang Solomon ug miingon, “Nadungog ko ang imong pag-ampo ug gipili ko kining dapita diin anhi himoa ang mga paghalad.

13 Kon tak-opan ko ang langit aron dili moulan ug sugoon ko ang mga dulon sa pagkaon sa mga tanom, kon padad-an kog kamatay ang akong katawhan,

14 ug kon ang katawhan nga akong tinawag modangop kanako sa dakong pagpaubos ug mobiya sa ilang sala, patalinghogan ko gayod sila ug pasayloon sa ilang mga sala ug ibalik ko ang kadagaya sa ilang nasod.

15 Bantayan ko kining dapita ug andam ako sa pagpatalinghog sa pag-ampo nga himoon dinhi.

16 Karon gipili ko ug gibalaan kining Temploha ingon nga dapit diin simbahon ako hangtod sa hangtod. Bantayan ug panalipdan ko kini sa tanang panahon.

17 Kon magmatinumanon ka sa pag-alagad sama sa gibuhat sa imong amahan nga si David, motuman sa akong balaod ug mobuhat sa tanan nga gisugo ko kanimo,

18 ampinganko ang saad nga akong gihimo ngadto sa imong amahan nga si David sa dihang giingnan ko siya nga ang Israel mandoan kanunay sa iyang mga kaliwat.

19 Apan kon isalikway ninyo ang akong mga gimbut-an ug mga kasugoan ug moalagad ug mosimba kamo sa laing mga dios,

20 hinginlan ko kamo gikan sa nasod nga gihatag ko kaninyo ug kining Templo nga akong gibalaan, akong isalikway. Ang tanang katawhan magyubit ug magtamay niini.

21 “Iniglabay sa mga tawo niining Temploha nga halangdon kaayo, mahibulong sila ug moingon, ‘Nganong gisalikway man saGinookining nasora ug kining Temploha?’

22 Unya moingon sila, ‘Nahitabo kini kay gisalikway man nila angGinoonga Dios sa ilang katigulangan nga nagkuha kanila gikan sa Ehipto ug nagsunod hinuon sila sa laing mga dios, nagsimba ug nag-alagad kanila. Tungod niini gipahiagom sila saGinooniining katalagmana.’”

Ang mga Nahimo ni Solomon

1 Human sa 20 ka tuig nga pagtrabaho, nahuman ni Solomon pagtukod ang Templo saGinooug ang iyang palasyo.

2 Gitukod niya pag-usab ang mga siyudad nga gihatag kaniya ni Hiram,ang hari sa Tiro, ug iya kining gipapuy-an sa mga Israelita.

3 Unya gisulong ni Solomon ang kayutaan sa Hamat-Soba ug nailog niya kini.

4 Gilig-on niya ang Tadnor didto sa kamingawan ug ang tanang siyudad nga gihimo niyang tigomanan sa mga kabtangan didto sa Hamat.

5 Gilig-on usab niya ang Bet Horon sa Bukid ug ang Bet Horon sa Patag—mga siyudad nga kinutaan ug may mga ganghaan nga gisirhag puthaw.

6 Gitukod usab niya ang Baalat ug uban pang siyudad nga tigomanan sa mga kabtangan, mga karwahi ug puy-anan sa mga sundalong nagkabayo. Gituman usab ni Solomon ang tanan nga iyang giplano nga tukoron didto sa Jerusalem, sa Lebanon ug sa tanang dapit nga sakop sa iyang gingharian.

7 Ang tanang nahibilin nga mga Hitihanon, mga Amorihanon, mga Perisihanon, Hibihanon ug ang mga Jebusihanon nga dili mga sakop sa banay sa Israel

8 wala pamatya sa mga Israelita apan gipugos ni Solomon sa pagpatrabaho hangtod karon.

9 Apan ang mga Israelita wala pugsa ni Solomon sa pagpatrabaho kondili gihimo niya silang mga sundalo, opisyal sa kasundalohan, tigmaneho sa mga karwahi ug mga kabalyero.

10 May 250 ka opisyal nga gitudlo si Solomon aron maoy magdumala sa katawhan.

11 Gidala ni Solomon ang iyang asawa nga anak sa hari sa Ehipto gikan sa Siyudad ni David ngadto sa palasyo nga iyang gibuhat alang sa iyang asawa kay matod niya, “Dili maayo nga ang akong asawa adto magpuyo sa palasyo ni David nga hari sa Israel kay balaan ang dapit nga gibutangan sa Sudlanan sa Kasabotan saGinoo.”

12 Unya gisunog niya ang mga halad didto sa halaran saGinooatubangan sa Templo

13 sumalasa gikinahanglan matag adlaw. Naghalad siya sumala sa gisugo ni Moises sa mga Adlawng Igpapahulay, mga Kasaulogan sa Bag-ong Subang sa Bulan ug sa tulo ka tinuig nga kasaulogan—ang Kasaulogan sa Pan nga Walay Patubo, ang Kasaulogan sa mga Pagpangani ug ang Kasaulogan sa mga Balongbalong.

14 Ug sumala sa gisugo kaniya sa iyang amahan nga si David, ang tawo nga pinili sa Dios, nagsugo siya nga bahinbahinon ang mga pari alang sa ilang mga buluhaton ingon man ang mga Levita nga motabang kanila sa pag-awit ug uban pang buluhaton sa Templo. Gibahinbahin usab niya ang mga tigbantay sa mga pultahan.

15 Gituman sa mga pari ug sa mga Levita ang gisugo ni David kanila mahitungod sa tipiganan sa mga kabtangan ug sa mga bahandi.

16 Sa maong paagi natapos gayod ang tanang buluhaton ni Solomon lakip ang Templo saGinoo. Gikan sa pagpahimutang sa sukaranan sa Templo saGinoohangtod sa pagkatapos niini, ang tanang buluhaton nagmalampuson.

17 Unya miadto siya sa Esion-geber ug sa Elat nga duol sa baybayon sa Dagat sa Acaba sa nasod sa Edomea.

18 Si Hiram nagpadala kang Solomon ug mga barko ug mga sulugoon nga sinati sa dagat ug kini sila nangadto sa Ofir uban sa mga sulugoon ni Solomon ug gikuha nila didto ang 16 ka toniladang bulawan ug ila kining gidala ngadto kang Hari Solomon.

Miduaw kang Solomon ang Rayna sa Seba

1 Sapagkabalita sa rayna sa Sheba sa kabantog ni Solomon, miadto siya sa Jerusalem aron iyang sulayan si Solomon pinaagi sa lisod nga mga pangutana. Gikuyogan ang rayna sa daghan niyang mga opisyal ug nagdala silag mga kamelyo nga gikargahag daghang pahumot, bulawan ug mga mahalong bato. Sa ilang panagkita, gipangutana niya si Solomon sa tanang mga pangutana nga iyang nahunahunaan.

2 Gitubag ni Solomon ang tanan niyang mga pangutana ug wala gayoy lisod tubagon alang kang Solomon.

3 Nasuta sa rayna ang kaalam ni Solomon ug ang palasyo nga iyang natukod.

4 Nakita usab niya ang matang sa pagkaon diha sa lamisa sa hari, ang pagkapahimutang sa iyang mga opisyal, ug giunsa siya pag-alagad sa iyang mga sulugoon, lakip sa mga tigtagay sa iyang bino ug ang ilang pamisti, ingon man ang iyang mga halad nga gisunogdidto sa Templo saGinoo. Ug nahingangha siya pag-ayo niining tanan.

5 Miingon siya kang Hari Solomon, “Tinuod gayod diay ang akong nabalitaan didto sa akong nasod bahin sa imong mga nahimoug pagkamaalamon.

6 Apan wala ako motuo sa maong balita hangtod nga nasuta ko gayod kining tanan. Wala ra gani diay sa katunga ang akong nabalitaan bahin sa imong kaalam. Labaw ka sa tanan nga akong nabalitaan bahin kanimo.

7 Bulahan ang imong mga tawoug ang imong mga sulugoon nga kanunay anaa duol kanimo ug kanunay makabati sa imong maalamong mga pulong.

8 Dalaygon angGinoonga imong Dios! Ang Israel gihigugma sa imong Dios ug lig-onon niya sila hangtod sa hangtod ug ikaw gihimo niya nga ilang hari aron mapatunhay nimo ang balaod ug ang hustisya.”

9 Unya gihatagan niya ang hari ug kapin sa upat ka toniladang bulawan ug daghan kaayong pahumot ug mahalong mga bato. Walay sama sa pahumot nga gihatag sa rayna sa Sheba kang Solomon.

10 Dugang pa niini, ang mga sulugoon ni Hari Hiram ug ni Solomon nga nagdala sa mga bulawan gikan sa Ofir, nagdala usab ug mga kahoyng algum ug mahalong mga bato.

11 Ang mga kahoy gihimo niyang hagdanan sa iyang palasyo ug sa Templo saGinoo. Nagbuhat usab siyag mga lira ug mga alpa alang sa mga mag-aawit. Walay sama niini sa tibuok Juda.

12 Gihatagan ni Hari Solomon ang rayna sa Sheba sa tanan nga iyang nagustohan. Dugang kini sa iyang nahatag ngadto sa rayna tumbas sa mga gasanga gihatag sa rayna ngadto kaniya. Unya mipauli ang rayna uban sa iyang mga opisyal.

Ang Bahandi ni Hari Solomon

13 Ang gibug-aton sa bulawan nga madawat ni Solomon sa usa ka tuig mokabat ug hapit sa 23 ka tonilada

14 wala pay labot niadtong dala sa mga negosyante. Ang tanan usab nga mga hari sa Arabia ug mga gobernador sa nasod nagdala ug mga bulawan ug plata ngadto kang Solomon.

15 Naghimo siyag 200 ka dagkong taming gikan sa bulawan. Ang gibug-aton sa matag taming pito ka kilo.

16 Naghimo usab siyag 300 ka taming gikan sa bulawan nga ang gibug-aton sa matag usa tulo ug tunga ka kilo. Iya kining gibutang didto sa balay nga ginganlag Balay sa Lasang sa Lebanon.

17 Nagbuhat usab ang hari ug trono gikan sa mga tango sa elepante ug gihal-opan kini niyag lunsayng bulawan.

18 Ang trono may unom ka ang-ang ug may bulawan nga tungtonganan sa tiil. Sa isigkakilid sa trono may tungtonganan sa bukton ug sa matagkilid niini may tagsa ka kinulit nga liyon nga nagtindog.

19 Sa unom ka ang-ang sa trono may nag-atbang nga 12 ka kinulit nga liyon—tagurha sa matag ang-ang. Walay gingharian nga may trono nga sama niini.

20 Ang tanan nga imnanan ni Solomon hinimo gikan sa bulawan ug ang tanang galamiton didto sa Balay sa Lasang sa Lebanon pulos lunsayng bulawan. Ang plata ingon sa wala lamay bili sa panahon ni Hari Solomon.

21 May mga barko siya nga magpanawan sa dagkong kadagatan uban sa mga barko ni Hari Hiram. Kausa sa tulo ka tuig ang mga barko modunggo nga magdalag bulawan, plata, mga tango sa elepante, mga aliwas ug mga onggoy.

22 Busa sa kadato ug sa kamaalamon, labaw si Solomon sa tanang hari sa kalibotan.

23 Ang tanang hari makigkita gayod kang Solomon aron sa pagpamati sa kaalam nga gihatag sa Dios kaniya.

24 Ang tagsatagsa kanila magdalag mga gasa kada tuig: mga butang nga hinimo gikan sa plata ug bulawan, mga bisti, mira, mga pahumot, mga kabayo ug mga mula nga daghan kaayo.

25 SiSolomon may 4,000 ka kuwadra sa kabayo ug mga karwahi, 12,000 ka kabalyero nga iyang gibutang sa mga siyudad nga butanganan sa mga karwahi ug didto usab sa Jerusalem diin siya magpuyo.

26 Siyamaoy nagmando sa tanang hari gikan sa Suba sa Eufrates hangtod sa nasod sa Filistia ug ngadto sa utlanan sa Ehipto.

27 Ang plata gihimo ni Solomon nga ordinaryo na lamang daw bato didto sa Jerusalem ug ang kahoyng sidro ingon kadaghan sa kahoyng sikomoro sa Sefela.

28 Angmga kabayo ni Solomon pinalit gikan sa Musriug sa ubang nasod.

Ang Mubong Asoy sa Paghari ni Solomon

29 Ang ubang nahimo ni Solomon sukad sa sinugdan nahipatik saKasaysayan nga Sinulat ni Natan nga Propetaug saMga Panagna ni Ahias nga Taga-Siloug saPanan-awon ni Iddo, ang Mananagna,nga naghisgot usab sa iyang nakita bahin kang Jeroboam nga anak ni Nebat.

30 Naghari si Solomon sa tibuok Israel didto sa Jerusalem sulod sa 40 ka tuig.

31 Unya namatay si Solomon ug gilubong tipon sa iyang katigulangan didto sa siyudad ni David ug si Rehoboam nga iyang anak maoy mipuli kaniya paghari.

Nabahin ang Gingharian

1 Miadto si Rehoboam sa Siquem kay didto man ang tanang tawo sa Israel aron paghimo kaniyang hari.

2 Sa pagkabalita ni Jeroboam nga anak ni Nebat bahin niini mipauli siya kay didto man siya sa Ehipto niadtong higayona aron paglikay kang Hari Solomon.

3 Gipatawag siya sa mga tawo ug si Jeroboam ug ang tanang Israelita miadto kang Rehoboam ug miingon,

4 “Gilisudlisod kami pag-ayo sa imong amahan. Pagaan-gaani ang mga buluhaton nga gipahamtang niya kanamo ug moalagad kami kanimo.”

5 Ug giingnan sila ni Rehoboam, “Balik kamo human sa tulo ka adlaw.” Busa namauli ang katawhan.

6 Nagpatambag si Hari Rehoboam sa mga tigulang nga suod ni Solomon nga iyang amahan sa buhi pa siya. Miingon siya, “Unsa may inyong ikatambag kanako nga angay kong itubag sa katawhan?”

7 Ang mga tigulang miingon kaniya, “Kon magmaluluy-on ka kanila aron mahimuot sila kanimo, ayoha sila sa pagpakigsulti ug alagaran ka nila.”

8 Apan gisalikway ni Rehoboam ang tambag sa mga tigulang ug nagpakitambag hinuon siya sa mga batan-on nga iyang mga kaedad nga gihimo niyang mga magtatambag.

9 Miingon siya kanila, “Unsa may angay kong itubag sa mga tawo nga naghangyo kanako sa pagpagaan sa mga buluhaton nga gisangon kanila sa akong amahan?”

10 Mitubag ang mga batan-on, “Ingna sila nga ang imong kumingking mas baga pa sa hawak sa imong amahan

11 ug nga dugangan pa nimo ang bug-at nga palas-anon nga gipapas-an kanila sa imong amahan. Kon gilatigo sila sa imong amahan, pusposi sila.”

12 Busa human sa tulo ka adlaw, si Jeroboam ug ang katawhan miadto kang Rehoboam sumala sa giingon niya kanila

13 ug gisalikway niya ang tambag sa mga tigulang.

14 Sumala sa tambag sa mga batan-on, si Hari Rehoboam miingon, “Kon gipapas-an kamog bug-at sa akong amahan, dugangan ko pa kini. Gilatigo kamo sa akong amahan apan pusposan ko kamo.”

15 Wala tagda sa hari ang hangyo sa katawhan kay kini pagbuot man sa Dios aron matuman ang iyang gisulti pinaagi kang propeta Ahias nga taga-Silo ngadto kang Jeroboam nga anak ni Nebat.

16 Ugsa nakita sa tanang Israelita nga wala sila pamatia sa hari, giingnan nila ang hari:

“Unsay labot namo kang David?

Wala kami mapanunod gikan sa anak ni Jesse.

Katawhan sa Israel, mamauli kita sa atong pinuy-anan!

Pasagdan ta si Rehoboam!”

Busa namauli ang tanan sa ilang mga puloy-anan.

17 Apan si Rehoboam naghari ngadto lamang sa mga Israelita nga didto magpuyo sa mga kayutaan sa Juda.

18 Unya gisugo ni Hari Rehoboam ang iyang sinaligan nga si Adoniram nga iyang gipiyalan pagdumala sa pinugos nga trabaho sa pag-adto sa mga Israelita apan gibato si Adoniram sa katawhan sa Israel hangtod nga namatay. Midali si Hari Rehoboam pagsakay sa iyang karwahi ug midali pag-uli ngadto sa Jerusalem.

19 Busa hangtod karon gikontrahan sa mga Israelita ang banay ni David.

Ang Panagna ni Semaias

1 Sa pag-abot ni Rehoboam sa Jerusalem, gitigom niya ang mga sakop sa banay ni Juda ug ni Benjamin: 180,000 ka piniling mga sundalo aron sa pagpakiggubat sa Israel aron mahibalik kaniya ang gingharian.

2 Apan gisultihan saGinoosi propeta Semaias,

3 “Ingna si Rehoboam nga anak ni Solomon ug ang tanang Israelita nga nagpuyo sa Juda ug sa Benjamin

4 nga nag-ingon angGinoo, ‘Ayaw kamo pakig-away sa inyong mga kadugo. Pauli kamong tanan sa inyo. Kini ang pagbuot saGinoo.’” Busa gituman nila ang pulong saGinoo. Namauli sila ug wala mosulong kang Jeroboam.

Gikotaan ni Rehoboam ang mga Siyudad

5 Didto magpuyo si Rehoboam sa Jerusalem ug aron pagpanalipod sa Juda gitukoran niyag mga kota ang mga siyudad niini:

6 ang Betlehem, ang Etam, ang Tecoa,

7 ang Betzur, ang Soco, ang Adulam,

8 ang Gat, ang Maresa, ang Sif,

9 ang Adoraim, ang Lakis, ang Aseka,

10 ang Zora, ang Ayalon ug ang Hebron.

11 Gilig-on niya pagbuhat ang mga kota ug gibutangan niyag mga pangulo sa kasundalohan ug mga tigomanan sa pagkaon, lana ug bino

12 ug mga taming ug mga bangkaw. Busa nailalom sa iyang gahom ang Juda ug ang Benjamin.

Nangadto sa Juda ang mga Pari ug ang mga Levita

13 Ang mga pari ug ang mga Levita nga gikan sa nagkalainlaing dapit sa Israel miadto sa Juda.

14 Gibiyaan sa mga Levita ang ilang mga yuta ug kabtangan ug miadto sila sa Juda ug sa Jerusalem kay wala na man sila himoang mga pari ni Jeroboam ug sa iyang mga anak.

15 Nagtudlosi Jeroboam ug laing mga pari aron mag-alagad sa mga halaran sa mga diosdios ug alang sa pagsimba ug mga diosdios nga kanding ug baka nga iyang hinimo.

16 Sa laing bahin, kadtong nagmatinud-anon saGinoonga Dios sa Israel gikan sa tanang banay sa Israel miadto usab sa Jerusalem aron paghalad ngadto saGinoo, ang Dios sa ilang katigulangan.

17 Kini sila nakapalig-on sa gingharian sa Juda ug sa pagkahari ni Rehoboam sulod sa tulo ka tuig kay sa maong gidugayon gisunod man nila ang gibuhat ni David ug ni Solomon.

Ang Pamilya ni Rehoboam

18 Unya nangasawa si Rehoboam kang Mahalat nga anak ni Jerimot. Ang amahan ni Jerimot mao si David ug ang iyang inahan mao si Abihail nga anak ni Eliab nga anak ni Jesse.

19 Nanganak si Mahalat kang Jeus, kang Semarias ug kang Saham.

20 Nangasawa pa gayod si Rehoboam kang Maaca nga anak ni Absalom. Ug si Maaca nanganak kang Abias, Attai, Sisa ug kang Selomit.

21 Gihigugma ni Rehoboam si Maaca labaw sa tanan niyang mga asawa ug mga puyopuyo. May 18 siya ka asawa ug 60 ka puyopuyo ug may 28 siya ka anak nga lalaki ug 60 ka anak nga babaye.

22 Gitudlo ni Rehoboam si Abias nga anak ni Maaca ingon nga pangulo sa iyang mga igsoon kay maoy tuyo ni Rehoboam nga mahimong hari si Abias.

23 Busa nagmatngon siya ug iyang gikatag ang uban niyang mga anak sa nagkalainlaing dapit sa Juda ug sa Benjamin—sa tanang siyudad nga kinutaan ug gihatagan niya sila sa tanan nilang gikinahanglan ug iya silang gipangitaag mga asawa.

Gisulong ang Juda sa mga Ehiptohanon

1 Sa dihang nakasukad na si Rehoboam sa iyang pagkahari, wala na niya tumana ang Balaod saGinoo. Mao usab kini ang gibuhat sa tibuok Israel.

2 Tungod sa ilang pagsalikway saGinoo, sa ikalima nga tuig sa paghari ni Rehoboam, si Sisac nga hari sa Ehipto, misulong sa Jerusalem

3 dala ang 12,000 ka karwahi, 60,000 ka sundalong nagkabayo ug kasundalohan nga dili maihap tungod sa kadaghan gikan sa Ehipto, sa Libya, sa Suquim ug sa Etiopia.

4 Nailog ni Sisac ang kinutaan nga mga siyudad sa Juda ug miabot siya sa Jerusalem.

5 Unya si propeta Semaias miadto kang Rehoboam ug sa mga pangulo sa Juda nga nagtigom sa Jerusalem aron paglikay kang Sisac ug gisultihan niya sila sa giingon saGinoo, “Tungod sa inyong pagsalikway kanako gitugyan ko kamo kang Sisac.”

6 Unya giangkon sa hari ug sa mga kadagkoan sa Israel ang ilang sala ug miingon sila, “Matarong gayod angGinoo.”

7 Dihang nakita saGinoonga nagpaubos sila, giingnan niya si Semaias, “Nagpaubos sila busa dili ko sila laglagon. Luwason ko sila ug dili ko ipahamtang kanila ang akong kasuko pinaagi kang Sisac.

8 Apan mag-alagad sila kang Sisac aron makaila sila sa kalainan sa pag-alagad kanako ug sa pag-alagad sa mga hari sa kanasoran.”

9 Busagisulong gayod ni Sisac ang Jerusalem. Gikuha niya ang mga mahalong butang sa Templo saGinooug sa palasyo sa hari ug ang tanan nga iyang nakaplagan didto. Gikuha usab ni Sisac ang mga taming nga bulawan nga hinimo ni Solomon.

10 Giilisan kini ni Hari Rehoboam ug mga bronsing taming ug gipiyal niya kini sa mga guwardiya sa pultahan sa palasyo.

11 Ug inig-adto sa hari sa Templo saGinoo, ang mga guwardiya mokuyog kaniya dala ang maong mga taming ug ila usab kining dad-on balik sa lawak diin kini ibutang.

12 Sa dihang nagpaubos si Rehoboam atubangan saGinoo, wala ipadayon pagpahamtang saGinooang iyang kapungot ug wala siya laglaga sa hingpit. Nagpabiling mauswagon ang Juda.

Ang Mubong Asoy sa Paghari ni Rehoboam

13 Busa si Rehoboam nagpadayon paghari didto sa Jerusalem. Sa pagsugod niyag hari 41 na ang iyang panuigon. Naghari siya sulod sa 17 ka tuig didto sa Jerusalem, ang siyudad nga gipili ni Yahweh gikan sa tanang banay sa Israel, nga maoy dapit diin siya simbahon. Ang inahan ni Rehoboam mao si Naama nga usa ka Amonihanon.

14 Daotag binuhatan si Rehoboam ug wala niya tinguhaa ang pag-alagad saGinoo.

15 Ang tanang nahimo ni Rehoboam gikan sa sinugdan hangtod sa kataposan ug ang talaan sa iyang panimalay anaa saKasaysayan ni Propeta Semaiasug saKasaysayan ni Propeta Iddo.Kanunay lang nga naggubat sila si Rehoboam ug si Jeroboam.

16 Unya namatay si Rehoboam ug gilubong siya didto sa Siyudad ni David. Mipuli kaniya paghari ang iyang anak nga si Abias.

Nakiggubat si Abias kang Jeroboam

1 Nagsugod si Abias paghari sa Juda sa ika-18 nga tuig sa paghari ni Jeroboam sa Israel.

2 Naghari siya sulod sa tulo ka tuig didto sa Jerusalem. Ang iyang inahan mao si Micaias, anak ni Uriel nga taga-Gibea.

3 Unya nagkagubat si Abias ug si Jeroboam. Sa ilang panagsangka, si Abias may dalang 400,000 ka sundalo. Si Jeroboam usab may 800,000 ka piniling sundalo.

4 Unya mitindog si Abias sa Bukid sa Semeron nga atua mahimutang sa kabungtoran sa Efraim ug miingon siya, “Pamati kanako, O Jeroboam, ug kamong mga Israelita!

5 Angay ninyong masayran nga pagbuot saGinoonga Dios sa Israel nga si David ug ang iyang mga anak maoy maghari sa Israel hangtod sa kahangtoran pinaagi sa usa ka kasabotan nga dili matarog.

6 Apan si Jeroboam nga anak ni Nebat, usa ka sulugoon ni Solomon nga anak ni David, nakaako pagsukol sa iyang agalon.

7 Nakig-abin siya sa pipila ka mga bugoy ug misukol kang Rehoboam nga anak ni Solomon sa dihang batan-on pa si Rehoboam ug wala pay igong kaisog ug katakos sa pagsukol kanila.

8 Karon naghunahuna kamo sa pagsukol sa harianong awtoridad nga gihatag saGinoongadto sa mga kaliwat ni David tungod sa kadaghan ninyo ug kay dala ninyo ang bulawan nga diosdios nga hinimo ni Jeroboam.

9 Gihinginlan ninyo ang mga pari saGinoo, ang mga kaliwat ni Aaron ug ang mga Levita ug nagpili kamog mga pari sama sa gibuhat sa ubang kanasoran. Bisan kinsa nga nagdalag toriyong baka ug pito ka buok torong karnero ug nagtanyag sa iyang kaugalingon nga buot magpari, gihimo ninyong pari sa inyong dios nga mini.

10 “Apan alang kanamo, angGinoomaoy among Dios ug wala kami mobiya sa among pagtuo kaniya. Ang among mga pari mga kaliwat ni Aaron ug may mga katabang sila nga mga Levita.

11 Adlaw-adlaw sa buntag ug sa hapon maghalad silag mga mananap ug mga insenso nga ilang sunogon. Silay tigpahimutang sa pan didto sa lamisa nga lunsayng bulawan ug tig-atiman sa pagdagkot sa mga suga sa bulawang kandelero matag gabii kay gitamod man namo ang sugo saGinoonga among Dios apan kamo mibiya pag-alagad kaniya.

12 Busa maoy nangulo kanamo ang Dios ug ang iyang mga pari nagdala sa ilang mga trumpeta aron patingogon kini inig-asdang namo kaninyo. O mga kaliwat ni Israel, ayaw kamo pagsupil saGinoo, ang Dios sa inyong mga katigulangan, kay dili gayod kamo magmalampuson.”

13 Sa laing bahin, si Jeroboam nagsugog mga sundalo sa paglipot sa kasundalohan ni Abias samtang ang uban niyang kasundalohan midasdas sa atubangan.

14 Sa paglingi sa kasundalohan sa Juda, nakita nila nga gilibotan sila sa ilang kaaway. Busa nagpakitabang sila saGinooug gipatingog sa mga pari ang ilang mga trumpeta.

15 Unya ang kasundalohan sa Juda pinangulohan ni Abias naninggit ug gibuntog sa Dios si Jeroboam ug ang tanang Israelita.

16 Ang kasundalohan sa Israel nanagan ug gitugyan sila sa Dios ngadto sa Juda.

17 Napatay ni Abias ug sa iyang kasundalohan ang 500,000 ka piniling mga sundalo sa Israel.

18 Sa ingon, nabuntog ang kasundalohan sa Israel sa kasundalohan sa Juda kay misalig man ang Juda saGinoo, ang Dios sa ilang katigulangan.

19 Gigukod ni Abias si Jeroboam ug nailog niya gikan kang Jeroboam ang mga siyudad sa Betel, sa Jesana ug sa Efron lakip ang mga kabalangayan niini.

20 Wala na gayod mabawi ni Jeroboam ang iyang gahom samtang si Abias pay naghari sa Juda. Gikastigo saGinoosi Jeroboam ug namatay gayod siya.

21 Sa laing bahin midugang ang pagkagamhanan ni Abias. May 14 siya ka asawa ug may 22 siya ka anak nga lalaki ug 16 ka anak nga babaye.

22 Ang ubang bahin sa kasaysayan ni Abias, ang iyang gipamulong ug gihimo, nahisulat saKasaysayan ni Propeta Iddo.

Gibuntog ni Asa ang mga Taga-Etiopia

1 Unya namatay si Abias ug gilubong siya sa lubnganan sa mga hari didto sa Siyudad ni David. Ang mipuli kaniya paghari mao ang iyang anak nga si Asa. Samtang si Asa maoy naghari, ang Juda may kalinaw sulod sa napulo ka tuig.

2 Maayo ug matarong siyag binuhatan sa atubangan saGinoonga iyang Dios.

3 Gipanguha niya ang mga halaran sa mga langyaw ug ang mga halaran sa mga diosdios didto sa kabungtoran ug gipamukan niya ang mga haligi nga bato ug ang mga kahoy nga giisip nga balaan sa katawhan.

4 Gimandoan niya ang katawhan sa Juda sa pagsunod saGinoo, ang Dios sa ilang katigulangan, ug sa pagtuman sa iyang mga sugo.

5 Gipangguba niya ang mga halaran sa tanang siyudad sa Juda ug ang mga halaran didto sa kabungtoran ingon man ang mga halaran nga sunoganag insenso. Nagmalinawon ang tibuok gingharian ubos sa iyang pagdumala.

6 Nagtukod siyag mga siyudad nga kinutaan ug nagmalinawon ang tibuok Juda. Wala nay kaaway nga misulong kaniya kay gihatagan man siyag kalinaw saGinoo.

7 Busa giingnan niya ang katawhan sa Juda, “Magtukod kitag mga siyudad ug kotaan ta kini ug butangan tag mga tore ug mga pultahang puthaw. Ato gihapon kining yutaa kay nagsimba man kita saGinoonga atong Dios busa gihatagan kita niyag kalinaw.” Busa nagtukod silag mga siyudad ug nagmauswagon sila.

8 Si Asa daghag mga sundalo: 300,000 ang gikan sa Juda nga may mga taming ug mga bangkaw ug 280,000 ang gikan sa banay ni Benjamin. May mga taming usab sila ug mga pana ug mga isog sila.

9 Unya misulong kanila si Zera nga taga-Etiopia uban sa 1,000,000 ka sundalo ug 300 ka karwahi ug miabot sila kutob sa Maresa.

10 Gitagbo sila ni Asa didto sa Walog sa Sefata sa Maresa diin ang isigkapundok nangandam alang sa panagsangka.

11 Nagpakitabang si Asa saGinoonga iyang Dios. Miingon siya, “OGinoo, walay sama kanimo nga motabang sa walay gahom batok sa mga gamhanan. Tabangi kami, OGinoonga among Dios, kay ikaw man ang among gisaligan ug sa imong ngalan ania kami sa pagpakiggubat niining daghan kaayong kaaway. OGinoo, ikaw ang among Dios. Wala gayoy makapildi kanimo.”

12 Busa gibuntog saGinooang mga Etiopianhon atubangan ni Asa ug sa kasundalohan sa Juda ug nanagan ang mga Etiopianhon.

13 Gigukod sila ni Asa ug sa iyang kasundalohan hangtod sa Gerar ug walay usa kanilang nagpabiling buhi kay gihurot man silag pamatay saGinooug sa iyang kasundalohan. Daghan kaayong butang ang nailog nila sa mga Etiopianhon.

14 Gipanglumpag nila ang tanang siyudad nga duol sa Gerar kay gilisang man saGinooang mga nagpuyo sa maong mga siyudad ug gipanguha sa mga kasundalohan ang daghang kabtangan.

15 Gipamatay usab nila ang mga may kahayopan ug gidala nila ang daghan kaayong mga karnero ug mga kamelyo. Unya namauli sila sa Jerusalem.