Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia (RCPV)

Nasakit si Ezequias ug Naayo

1 Niadtong panahona nasakit si Ezequias ug himalatyon na. Unya miadto kaniya si Isaias, ang anak ni Amos, ug giingnan siya, “Kini ang giingon saGinoo, ‘Pangandam kay mamatay ka na.’”

2 Miatubang si Ezequias sa bungbong ug nag-ampo siya saGinoo. Siya miingon,

3 “OGinoo, hinumdomi intawon nga nagmatinumanon ako diha kanimo sa bug-os kong kasingkasing ug gibuhat ko ang makapahimuot kanimo.” Unya midanguyngoy si Ezequias.

4 Mibiya si Isaias sa hari apan sa wala pa gani siya makagawas sa tungatunga nga hawanan sa palasyo, giingnan siya saGinoo,

5 “Balik ngadto kang Ezequias nga pangulo sa akong katawhan ug ingna siya nga kini ang giingon saGinoo, ang Dios ni David nga imong katigulangan, ‘Nadungog ko ang imong pag-ampo ug nakita ko ang imong mga luha. Ayohon ko ikaw ug sa ikatulong adlaw lakaw ngadto sa Templo.

6 Dugangan kog 15 ka tuig ang imong kinabuhi ug luwason ko ikaw ug kining siyudara gikan sa hari sa Asiria. Panalipdan ko kining siyudara tungod ug alang sa akong ngalan ug sa akong sulugoon nga si David.’”

7 Busa si Isaias nagpakuha ug dinukdok nga igos aron ihampol kini diha sa hubag ni Ezequias aron maayo siya.

8 Unya miingon si Ezequias kang Isaias, “Unsa may ilhanan nga ayohon ako saGinooug nga makaadto ako sa Templo saGinoosa ikatulong adlaw?”

9 Miingon si Isaias, “Kini ang ilhanan nga tumanon saGinooang iyang gisaad: makahimo ba ang anino pag-una ug napulo ka lakang o pagsibog ug napulo ka lakang?”

10 Si Ezequias mitubag, “Mas sayon nga mouna ug napulo ka lakang ang anino; ipasibog hinuon ang anino ug napulo ka lakang.”

11 Ug nag-ampo si propeta Isaias ngadto saGinooug gipasibog saGinooang anino ug napulo ka lakang sa orasan ni Ahaz.

Mga Sinugo gikan sa Babilonia

12 Niadtong panahona si Merodacbaladan, ang anak ni Baladan nga hari sa Babilonia, nagsugog mga tawo ngadto kang Ezequias dala ang mga sulat ug usa ka gasa kay nakabalita man siya nga nasakit si Ezequias.

13 Giabiabi sila ni Ezequias ug gipakita kanila ang tipiganan sa iyang bahandi: mga plata, bulawan, mga pahumot, mahalong lana ingon man ang tanan niyang mga hinagiban sa gubat. Wala gayoy gitago si Ezequias kanila.

14 Unya miadto si propeta Isaias kang Hari Ezequias ug giingnan niya, “Unsa may gisulti niining mga tawhana? Ug taga diin man sila?”

Si Ezequias mitubag, “Gikan sila sa layong nasod sa Babilonia.”

15 Unya miingon si Isaias, “Unsa may nakita nila sulod sa imong palasyo?”

Si Ezequias mitubag, “Nakita nila ang tanan. Walay butang sulod sa akong mga tipiganan nga wala ko ipakita kanila.”

16 Unya giingnan ni Isaias si Ezequias, “Mao kini ang gisulti saGinoo,

17 ‘Moabotang panahon nga dad-on ngadto sa Babilonia ang tanang butang nga anaa sa imong palasyo lakip ang gitipigan sa imong mga katigulangan. Wala gayoy mahibilin.

18 Bihagonusab ang uban mong mga anak ug himoon silang mga yunuko sa palasyo sa hari sa Babilonia.’”

19 Si Ezequias mitubag kang Isaias, “Maayo ang gisulti saGinoopinaagi kanimo.” Miingon si Ezequias niini kay nagtuo man siya nga walay kasamok nga mahitabo sa panahon sa iyang paghari.

Natapos ang Paghari ni Ezequias

20 Nahisulat saKasaysayan sa mga Hari sa Judaang tanang nabuhat ni Ezequias lakip ang iyang nahimo sa gubat ug ang paghimo niya sa linaw ug sa mga agianan sa tubig aron madala ang tubig ngadto sa siyudad.

21 Unya namatay si Ezequias ug ang iyang anak nga si Manases maoy mipuli kaniya paghari.

Naghari si Manases sa Juda

1 Si Manases nagpanuigon ug 12 sa pagsugod niyag hari sa Juda ug naghari siya sulod sa 55 ka tuig didto sa Jerusalem. Si Hafsiba maoy iyang inahan.

2 Gibuhatniya ang daotan atubangan saGinoosama sa gibuhat sa kanasoran nga giabog saGinooatubangan sa katawhan sa Israel.

3 Gitukod niya pag-usab ang mga halaran sa mga diosdios nga giguba sa iyang amahan nga si Ezequias ug nagpatindog siyag mga halaran alang kang Baal ug naghimog larawan sa diosa nga si Asera sama sa gibuhat ni Ahab nga hari sa Israel. Gisimba usab ni Manases ug gialagaran ang tanang langitnong binuhat.

4 Nagbuhatpa gayod siyag mga halaran diha gayod sa Templo saGinoo, ang dapit nga gipasabot saGinoosa iyang pag-ingon, “Pasidunggan ko ang akong ngalan diha sa Jerusalem.”

5 Nagtukod usab siyag mga halaran alang sa tanang langitnong kabuhatan diha sa duha ka hawanan sa Templo saGinoo.

6 Ug gisunog niya ang iyang anak ingon nga halad ug mituo siya sa mga tagnatagna ug salamangka ug sa mga tawong makahimo sa pagpakigsulti sa mga espiritu. Daotan siya kaayo busa nasuko angGinookaniya.

7 Nagpahimosiyag kinulit nga hulagway sa diosa nga si Asera ug kini iyang gibutang sa Templo nga maoy gipahinungdan saGinoosa dihang miingon siya kang David ug sa iyang anak nga si Solomon, “Niining Temploha ug dinhi sa Jerusalem nga akong gipili gikan sa tanang banay sa Israel, pasidunggan ko ang akong ngalan hangtod sa kahangtoran.

8 Dili ko na gayod himoon nga maglatagaw pa ang Israel gikan niining yuta nga gihatag ko sa ilang katigulangan kon buhaton lamang nila ang gisugo ko kanila ug tumanon nila ang mga sugo sa akong alagad nga si Moises.”

9 Apan wala sila mamati ug gipangulohan sila ni Manases pagbuhat ug labi pang daghang sala kay sa gibuhat sa kanasoran nga gilaglag na saGinooatubangan sa katawhan sa Israel.

10 Miingon angGinoopinaagi sa iyang mga propeta,

11 “Tungod kay gibuhat man ni Manases kining salawayong buhat ug gihimo man niya ang mas ngil-ad pang mga buhat kay sa nahimo sa mga Canaanhon nga una pa kaniya ug giangin ang Juda aron makasala pinaagi sa pagsimba sa iyang mga diosdios,

12 pahamtangan kog makalilisang nga katalagman ang Jerusalem ug ang Juda ug managingting ang dalunggan sa tanan nga makadungog niini.

13 Silotan ko ang Jerusalem sama sa pagsilot ko sa Samaria ug kang Hari Ahab ug sa iyang mga kaliwat. Hinloan ko ang Jerusalem sama sa tawo nga maghinlo ug plato nga balibalihon pagtrapo.

14 Ug isalikway ko ang nahibilin sa akong katawhan ug itugyan ko sila sa ilang mga kaaway. Mahimo silang tukbonon ug ilogonon sa tanan nilang kaaway

15 kay nagbuhat man silag daotan sa akong atubangan ug gipalagot nila ako sukad pa gayod sa paggawas sa ilang katigulangan gikan sa Ehipto.”

16 Nalukop ang Jerusalem sa dugo sa daghang mga tawo nga gipamatay ni Manases bisag walay sala. Wala pay labot niini ang iyang pag-angin sa Juda ngadto sa pagpakasala atubangan saGinoo.

17 Ang ubang mga nabuhat ni Manases lakip ang iyang mga sala nahisulat saKasaysayan sa mga Hari sa Juda.

18 Unya namatay si Manases ug gilubong didto sa tanaman sa iyang palasyo sa Usa. Ang iyang anak nga si Amon maoy mipuli kaniya paghari.

Naghari si Amon sa Juda

19 Si Amon nagpanuigon ug 22 sa dihang misugod siya paghari sa Juda ug naghari siya sulod sa duha lamang ka tuig didto sa Jerusalem. Si Mesolemit nga anak ni Harus nga taga-Jotba maoy iyang inahan.

20 Daotan ang iyang kinabuhi atubangan saGinoosama sa iyang amahan nga si Manases.

21 Gisunod niya ang gibuhat sa iyang amahan ug gialagaran niya ang mga diosdios nga gialagaran sa iyang amahan ug gisimba niya sila.

22 Gisalikway niya angGinoo, ang Dios sa iyang katigulangan, ug wala siya motuman sa mga sugo saGinoo.

23 Unya gibudhian siya sa iyang mga opisyal ug gipatay didto sa iyang palasyo.

24 Apan gipamatay usab sa mga tawo ang tanan nga mialsa batok kang Hari Amon ug si Josias nga iyang anak maoy ilang gihimong hari puli kaniya.

25 Ang tanang nabuhat ni Amon nahisulat saKasaysayan sa mga Hari sa Juda.

26 Gilubong si Amon didto sa tanaman sa Usa ug ang iyang anak nga si Josias maoy mipuli kaniya paghari.

Naghari si Josias sa Juda

1 Waloka tuig ang panuigon ni Josias sa pagsugod niya paghari sa Juda ug naghari siya sulod sa 31 ka tuig didto sa Jerusalem. Si Idida nga anak ni Hadaya nga taga-Boscat maoy iyang inahan.

2 Matarong siya atubangan saGinooug gisunod niya ang gibuhat sa iyang katigulangan nga si David. Wala gayod siya motipas sa dalan nga matarong.

Nakaplagan ang Basahon sa Balaod

3 Sa ika-18 nga tuig sa paghari ni Josias, gisugo niya si Safan pag-adto sa Templo. Si Safan mao ang sekretaryo sa hari. Anak siya ni Asalias ug apo ni Mesullam. Giingnan siya sa hari,

4 “Lakaw ngadto kang Hilkias, ang Pangulong Pari, aron iphon niya ang kuwarta sa katawhan nga nadawat sa mga pari nga nagbantay sa pultahan sa Templo saGinoo.

5 Ipahatag kini ngadto sa mga nagdumala sa trabaho sa Templo aron silay mohatag niini ngadto sa mga trabahador nga nag-ayo niini,

6 sa mga panday ug mga kantero ug ibayad sa mga kahoy ug sinapsapan nga mga bato aron gamiton pag-ayo sa Templo.

7 Apanayaw sila pangayoi ug husay sa kuwarta nga gipiyal kanila kay dili man sila tikasan.”

8 Unya si Hilkias, ang Pangulong Pari, miingon kang Safan, “Nakit-an ko ang basahon sa Balaod didto sa Templo.” Ug gihatag ni Hilkias kang Safan ang basahon ug gibasa kini ni Safan.

9 Unya miadto si Safan sa hari ug gibalitaan niya ang hari bahin sa kuwarta. Miingon siya, “Gihurot pagkuha sa imong mga sulugoon ang kuwarta didto sa Templo ug gihatag nila kini ngadto sa mga nagdumala sa trabaho.”

10 Unya giingnan ni Safan ang hari, “Gihatagan akog basahon ni Hilkias.” Ug gibasa kini ni Safan atubangan sa hari.

11 Sa pagkabati sa hari sa nahisulat sa basahon sa balaod, gigisi niya ang iyang bisti.

12 Ug gisugo sa hari si Hilkias nga pari, ug si Ahikam nga anak ni Safan ingon man si Acbor nga anak ni Mikias ug si Safan mismo lakip si Asias, ang sinaligan sa hari. Miingon ang hari kanila,

13 “Lakaw, pagpakisayod kamo saGinooalang kanako ug sa katawhan sa Juda bahin niining basahona kay nasuko pag-ayo angGinookanato kay wala man tumana sa atong katigulangan ang nasulat niining basahona.”

14 Busa si Hilkias, si Ahikam, si Acbor, si Safan ug si Asias miadto aron pagpakisayod sa usa ka babaye nga ginganlag Hulda, usa ka propeta nga nagpuyo sa bag-ong bahin sa Jerusalem. Ang iyang bana mao si Shallum nga anak ni Tikva ug apo ni Harhas nga kaniadto tinugyanan sa mga bisti didto sa Templo. Gisuginlan nila si Hulda sa nahitabo

15 ug gipabalik sila ni Hulda ngadto sa hari aron paghatag kaniya

16 niining mosunod nga mensahe gikan saGinoo, “Silotan ko ang Jerusalem ug ang tanang katawhan niini sumala sa nahisulat sa basahon nga nabasa sa hari.

17 Gisalikway nila ako ug naghalad sila ngadto sa ubang mga diosdios busa gihagit nila ang akong kasuko tungod sa ilang nabuhat. Nahagit ang akong kasuko batok sa Jerusalem ug dili kini mapuypoy.

18 Ug bahin sa hari mismo nga nagsugo kaninyo dinhi, ako, angGinoonga Dios sa Israel nag-ingon: Namati ka sa nahisulat sa basahon

19 ug naghinulsol ug nagpaubos sa imong kaugalingon sa akong atubangan. Gigisi nimo ang imong bisti ug mihilak ka sa dihang nakadungog ka nga nagtinguha ako sa pagsilot sa Jerusalem ug sa mga katawhan niini. Oo, himoon ko kini nga makalilisang nga talan-awon ug tinunglo nga dapit. Apan nabati ko ang imong pag-ampo.

20 Busa ang silot nga ipahamtang ko sa Jerusalem moabot lamang human sa imong kamatayon. Mamatay ka nga malinawon.”

Ang mga tawo mibalik ngadto kang Hari Josias uban niining maong mensahe.

Gisalikway ni Josias ang Pagsimba sa mga Diosdios

1 Unya gipatawag ni Hari Josias ang tanang kadagkoan sa Juda ug sa Jerusalem.

2 Ug miadto ang hari sa Templo saGinookinuyogan sa tanang tawo sa Juda ug sa mga nagpuyo sa Jerusalem ingon man sa mga propeta ug mga pari. Ang tanan gayong mga tawo, inila ug dili inila, mikuyog kaniya ug gibasa niya sa ilang atubangan ang nahisulat sa basahon sa kasabotan nga nakaplagan didto sa Templo.

3 Mitindog ang hari tupad sa haligi ug sa atubangan saGinoomisaad siya nga magmatinumanon siya saGinooug magbuhat sa tanang tulomanon ug kasugoan sa tibuok niyang kasingkasing ug kalag ug sa pagtuman sa tanan nga nahisulat sa basahon sa kasabotan. Ug nanaad usab ang mga tawo.

4 Unyagisugo sa hari ang Pangulong Pari nga si Hilkias lakip ang mga pari nga luyoluyo niya ingon man ang mga magbalantay sa pultahan sa Templo nga ipagula ang tanang galamiton nga gigamit sa pagsimba kang Baal ug sa diosa nga si Asera ug sa tanan nga anaa sa kalangitan. Unya gisunog niya kining tanan didto sa gawas sa kota sa Jerusalem didto sa Walog sa Kidron ug ang mga abo niini gidala ngadto sa Betel.

5 Gipanghinginlan niya ang mga pari nga nag-alagad sa mga diosdios. Kining mga paria gisugo sa mga hari sa Juda sa pagsunog ug insenso didto sa mga halaran sa kabungtoran sa mga siyudad sa Juda ug libot sa Jerusalem. Gilakip usab niya pagpapha gikan sa ilang katungdanan kadtong nagsunog ug insenso alang kang Baal ug alang sa adlaw, sa bulan ug sa mga bituon ug sa tanang butang sa kalangitan.

6 Ug iyang gipagawas sa Templo ang tukon nga giisip nga sagrado nga gihalad sa diosa nga si Asera ug gidala niya kini sa Walog sa Kidron ug gisunog ug unya iyang gisaliyab ang abo niini didto sa lubnganan sa mga yanong tawo.

7 Iya pa gayong giguba ang mga pinuy-anan sa mga lalaki nga nagbaligya sa ilang dungog didto sa Templo saGinoo. Dinhi himoa sa mga babaye ang bisti alang sa diosa nga si Asera.

8 Unya ang mga pari iyang gihinginlan gikan sa mga siyudad sa Juda ug iyang giguba ang mga halaran sa mga diosdios nga gisunogan ug insenso sa mga pari, gikan sa Geba hangtod sa Berseba. Gilumpag usab niya ang mga halaran nga nahimutang didto sa mga ganghaan nga binuhat ni Josue, ang gobernador sa siyudad. Ang maong ganghaan makita diha sa wala sa ganghaan sa siyudad paingon sa sulod niini.

9 Ang mga pari nga nag-alagad sa mga halaran didto sa kabungtoran wala tugoti pag-adto sa Templo saGinooapan makakaon silag pan nga walay patubo.

10 Gigubausab ni Josias ang Tofetnga atua mahimutang sa Walog sa Hinom aron wala nay magsunog sa ilang anak niadtong dapita ingon nga halad alang kang Moloc.

11 Ug iya pa gayong gikuha ang mga kabayo nga gihalad sa mga hari sa Juda agig pagsimba sa adlaw ug gisunog ang mga karwahi nga gihalad usab sa adlaw. Kining tanan diha mahimutang sa hawanan sa Templo duol sa ganghaan ug dili layo sa gipuy-an ni Natanmelec, ang pangulong opisyal sa palasyo.

12 Gilumpagniya ang mga halaran didto sa atop sa itaas nga lawak ni Ahaz. Ang mga hari sa Juda maoy nagbuhat sa maong mga halaran. Gilumpag ug gipulpog usab niya ang mga halaran nga gibuhat ni Manases didto sa duha ka hawanan sa Templo saGinoo. Ang abo iyang gisaliyab sa Walog sa Kidron.

13 Gipanggubausab niya ang mga halaran sa mga diosdios sa sidlakan sa Jerusalem dapit sa habagatan sa Bukid sa mga Olibo.Si Solomon nga hari sa Israel maoy nagbuhat niining mga halaran alang kang Astarte nga diosa sa Sidon ug alang usab kang Camos nga dios sa Moab ug alang kang Moloc nga dios sa Ammon.

14 Gidugmok usab niya ang mga sagrado kunohayng haligi ug mga tukon ni Asera, unya sa ilang dapit gipuli niya ang bukog sa mga tawo.

15 Gilumpagusab ni Josias ang halaran didto sa Betel nga gibuhat ni Jeroboam nga anak ni Nebat. Si Jeroboam maoy nag-angin sa Israel sa pagpakasala. Gipulpog niya ang mga bato niiniug gisunog ang tukon ni Asera.

16 Sapaglingi ni Josias, nakita niya ang mga lubnganan didto sa bukid ug iyang gipakuha ang mga bukog ug gisunog niya didto sa halaran. Sa ingon, iyang gihugawhugawan ang halaran sumala gayod sa gisulti saGinoopinaagi sa iyang propeta nga maoy mitagna niini.

17 Unyamiingon siya, “Unsa ba kanang monumentoha sa unahan?”

Giingnan siya sa mga tawo sa siyudad, “Lubnganan kana sa propeta sa Dios nga taga-Juda nga nagtagna niining imong gibuhat karon sa halaran sa Betel.”

18 Ug si Josias miingon, “Ayaw kanag hilabti ug ayaw ipakalot ang iyang mga bukog.”

Busa wala nila hilabti ang mga bukog niya ingon man ang mga bukog sa propeta nga taga-Samaria.

19 Giguba usab ni Josias ang tanang mga halaran sa mga diosdios sa mga siyudad sa Samaria nga gibuhat sa mga hari sa Israel nga maoy nakapasuko saGinoo. Ang iyang gibuhat didto sa Betel mao usay iyang gibuhat niining mga siyudara.

20 Ug gipamatay niya diha gayod sa halaran ang tanang mga pari nga nag-alagad sa mga halaran sa mga diosdios ug gisunog niya ang mga bukog sa mga tawo diha niini. Unya mipauli siya sa Jerusalem.

Gihimo ang Kasaulogan sa Pagsaylo

21 Unya gisugo sa hari ang tanang mga tawo sa paghimo sa Kasaulogan sa Pagsaylo pahinungod saGinoonga ilang Dios sumala sa nasulat sa basahon sa kasabotan.

22 Kay sukad sa panahon diin mga maghuhukom pa ang nangulo sa Israel o sa panahon sa mga hari sa Israel ug sa Juda, wala gayod himoa kining maong kasaulogan.

23 Apan sa ika-18 nga tuig sa paghari ni Josias, gisaulog kini didto sa Jerusalem.

Uban Pang Kausaban nga Gihimo ni Josias

24 Dugang pa niini, gihinginlan ni Josias ang mga tigkonsultag mga espiritu ug ang mga salamangkero ingon man ang mga diosdios sa tagsatagsa ka banay ug uban pang mga diosdios ug ang tanang hugawng butang sa Juda ug sa Jerusalem aron matuman niya ang mga sugo nga nahisulat sa basahon nga hikaplagan ni Hilkias, ang pari, didto sa Templo saGinoo.

25 Wala pa gayoy hari nga ingon kaniya nga misimba saGinoosa bug-os niyang kasingkasing, kalag ug kusog sumala sa tanang balaod ni Moises. Ug wala na gayoy hari nga sama kaniya.

26 Apan bisan pa niining tanan, wala gihapon mapuypoy ang kasuko saGinoobatok sa Juda tungod sa pagpalagot ni Manases kaniya.

27 Ug angGinoomiingon, “Isalikway ko usab ang Juda ingon sa gibuhat ko sa Israel ug isalikway ko kining siyudara nga akong pinili, ang Jerusalem ug ang Templo nga maoy gipahinungdan ko sa akong pag-ingon, ‘Adto didto pasidunggi ang akong ngalan.’”

Namatay si Josias

28 Ang tanang nabuhat ni Josias nahisulat saKasaysayan sa mga Hari sa Juda.

29 Sa naghari pa si Josias, si Neco nga hari sa Ehipto milatas sa Suba sa Eufrates aron pagtabang sa hari sa Asiria. Gitagbo siya ni Hari Josias apan gipatay ni Neco si Josias didto sa Megido.

30 Unya gidala sa mga sundalo ni Josias ang iyang patayng lawas sakay sa karwahi paingon sa Jerusalem ug gilubong sa lubnganan sa mga hari. Si Joacas, ang anak ni Josias, gidihogan sa mga tawo ug gihimong hari puli sa iyang amahan.

Naghari si Joacas sa Juda

31 Si Joacas nagpanuigon ug 23 sa pagsugod niyag hari sa Juda ug naghari siyag tulo ka bulan didto sa Jerusalem. Si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna maoy iyang inahan.

32 Daotan ang iyang kinabuhi atubangan saGinoosama sa iyang katigulangan.

33 Gipriso siya ni Neco didto sa Ribla, sakop sa Hamat, aron dili siya maghari didto sa Jerusalem. Gipabuhis usab ni Neco ang katawhan ug 3,400 ka kilong plata ug 34 ka kilong bulawan.

34 SiEliakim, laing anak ni Josias, maoy gihimo ni Neco nga hari puli sa iyang amahan. Giusab ni Neco ang iyang ngalan ug gihimong Joakim. Sa pagbalik ni Neco sa Ehipto, gidala niya si Joacas ug si Joacas didto na mamatay.

Si Joakim Naghari sa Juda

35 Busa nagbuhis si Joakim ug plata ug bulawan ngadto sa hari sa Ehipto apan kini binuhis usab sa mga tawo sumala sa ilang bayranan nga gipahamtang sa hari sa Ehipto.

36 SiJoakim nagpanuigon ug 25 sa pagsugod niyag hari ug naghari siyag 11 ka tuig didto sa Jerusalem. Si Sebida nga anak ni Fadaya nga taga-Ruma maoy iyang inahan.

37 Daotan usab ang iyang kinabuhi atubangan saGinoosama sa iyang katigulangan.

1 Samtangsi Joakim maoy hari sa Juda, gisulong siya ni Hari Nabucodonosor sa Babilonia ug naulipon niya si Joakim sulod sa tulo ka tuig. Unya mialsa si Joakim batok sa hari sa Babilonia.

2 Apan gipasulong saGinooang daghang mga sundalo nga taga-Caldea, taga-Siria, taga-Moab ug taga-Amon batok kang Joakim aron laglagon nila ang Juda sumala sa gisulti saGinoopinaagi sa iyang alagad nga mga propeta.

3 Nahitabo kini sa Juda sa sugo saGinooaron mahanaw ang Juda sa iyang panan-aw tungod sa mga sala ni Manases

4 ug tungod usab sa iyang pagpatay sa mga tawong dili sad-an kay gipuno man niya ang Jerusalem sa ilang dugo ug dili na mopasaylo angGinooniini.

5 Ang tanang nabuhat ni Joakim nahisulat saKasaysayan sa mga Hari sa Juda.

6 Namatay si Joakim ug ang iyang anak nga si Joaquin maoy mipuli kaniya paghari.

7 Wala na gayod mosulong ang hari sa Ehipto kay giilog man sa hari sa Babilonia ang teritoryo sa Ehipto gikan sa Suba sa Nilo ngadto sa Suba sa Eufrates.

Naghari si Joaquin sa Juda

8 Si Joaquin nagpanuigon ug 18 sa paghari niya sa Juda ug naghari siya sa Jerusalem sulod lamang sa tulo ka bulan. Si Nehosta nga anak ni Elnatan nga taga-Jerusalem maoy iyang inahan.

9 Daotan usab ang kinabuhi ni Joaquin atubangan saGinoosama sa iyang katigulangan.

10 Niadtong panahona misulong sa Jerusalem ang kasundalohan ni Nabucodonosor nga hari sa Babilonia ug samtang gilibotan nila ang siyudad,

11 si Hari Nabucodonosor mismo miadto sa siyudad.

12 Ugmiampo si Joaquin kaniya ingon man ang iyang inahan ug mga opisyal sa kasundalohan lakip ang mga prinsipe ug mga opisyal sa palasyo. Sa ikawalong tuig sa paghari ni Nabucodonosor gibihag niya si Joaquin

13 ug gidala usab ang tanang bahandi sa Templo saGinooug sa palasyo sa hari. Gipamuak ang tanang galamiton nga bulawan sa Templo nga hinimo ni Solomon nga hari sa Israel. Nahitabo kini sumala gayod sa gipasidaan saGinoo.

14 Gibihag niya ang tanang nagpuyo sa Jerusalem lakip ang mga prinsipe ug ang mga isog ug bantogang mga tawo. Silang tanan 10,000 ka buok lakip ang mga tawong batid sa paghimo sa nagkalainlaing butang ug ang mga platero. Ang mga labing kabos ra gayoy gibilin.

15 Gibihagni Nabucodonosor si Joaquin ngadto sa Babilonia ingon man ang inahan sa hari, ang iyang mga asawa ug ang mga opisyal ug ang mga kadagkoan sa nasod.

16 Gibihag usab niya ang 7,000 ka maisog nga mga tawo ug 1,000 ka tawo nga batid sa pagpanggama sa nagkalainlaing butang ug ang mga platero. Silang tanan angayan mahimong sundalo.

17 Anguyoan ni Joaquin nga si Matanias maoy gihimong hari ni Nabucodonosor ug giilisan ang iyang ngalan ug Sedekias.

Naghari si Sedekias sa Juda

18 SiSedekias nagpanuigon ug 21 sa paghari niya sa Juda ug naghari siya sulod sa 11 ka tuig didto sa Jerusalem. Si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna maoy iyang inahan.

19 Daotan usab ang iyang kinabuhi atubangan saGinoosama gayod sa kang Joakim.

20 Tungodsa kasuko saGinoo, gisalikway niya ang katawhan sa Jerusalem ug sa Juda.

Unya mialsa si Sedekias batok sa hari sa Babilonia.

Napukan ang Jerusalem

1 Saikanapulo nga adlaw sa ikanapulo nga bulan sa ikasiyam nga tuig sa paghari ni Sedekias, misulong si Hari Nabucodonosor sa Jerusalem uban sa tanan niyang kasundalohan ug gilibotan nila kini. Nagbuhat silag mga damba libot niini.

2 Gilibotan nila ang siyudad hangtod sa ika-11 nga tuigsa paghari ni Sedekias.

3 Sa ikasiyam nga adlaw sa ikaupat nga bulan,grabi na kaayo ang gutom sa siyudad ug wala nay makaon ang mga tawo.

4 Unyaang kota sa siyudad gibuslutan ug pagkagabii miikyas ang hari uban satanang sundalo niya agi sa pultahan tungatunga sa duha ka kota duol sa tanaman sa hari, bisag gilibotan sa mga taga-Babilonia ang siyudad. Didto sila padulong sa Araba.

5 Apan gigukod sa mga sundalong taga-Babilonia ang hari ug hiapsan siya didto sa Kapatagan sa Jerico. Ang iyang kasundalohan nagkatibulaag pagpanagan.

6 Unya nadakpan nila ang hari ug gidala nila siya ngadto sa Ribla diin didto si Nabucodonosor, ang hari sa Babilonia ug gisilotan siya ni Nabucodonosor.

7 Gipataynila ang mga anak ni Sedekias sa atubangan gayod niya ug gilugit nila ang iyang mata ug gigapos siyag kadena ug gibihag ngadto sa Babilonia.

Giguba ang Templo

8 Sa ikapito nga adlaw sa ikalima nga bulan sa ika-19 nga tuig sa paghari ni Nabucodonosor sa Babilonia, si Nebusaradan, ang kapitan sa mga guwardiya sa hari sa Babilonia, miadto sa Jerusalem.

9 Gisunogniya ang Templo saGinooingon man ang palasyo sa hari ug ang tanang balay sa kadagkoansa Jerusalem.

10 Ug gilumpag sa mga taga-Babilonia nga kuyog ni Nebusaradan ang mga kota nga naglibot sa Jerusalem.

11 Ang mga tawo nga nahibilin sa siyudadug ang mga sundalo nga mitipon sa kasundalohan sa hari sa Babilonia ug ang uban pang mga tawo gidala ni Nebusaradan ngadto sa Babilonia.

12 Apan gibilin ni Nebusaradan ang mga kabos kaayo aron maoy mag-atiman sa mga parasan ug aron maoy mag-uma.

13 Gidugmoksa mga taga-Caldea ang mga haliging bronsi sa Templo saGinooingon man ang mga tungtonganan ug ang bronsi nga tangke sa tubig. Gidala nila sa Babilonia ang bronsi.

14 Gilakipnila pagdala ang mga kulon, pala ug ang mga igpapalong ingon man ang mga sudlanan sa insenso ug ang mga galamiton nga bronsi nga gigamit sa mga pari sa ilang pag-alagad sa Templo.

15 Gidala usab ang mga sanggaanan sa baga ug ang mga panaksan. Ang tanang butang nga hinimog bulawan ingon man ang hinimog plata gidala ni Nebusaradan.

16 Dili matimbang sa kabug-at ang bronsi nga gigamit sa duha ka haligi, sa tangke ug sa mga tungtonganan nga hinimo ni Solomon alang sa Templo saGinoo.

17 Ang gitas-on sa usa ka haligi walo ka metros ug sa tumoy niini may daw ulo nga bronsi. Ang gitas-on sa daw ulo nga bronsi mga usa ug tunga ka metros ug gilibotan kini ug daw mga bunga sa granada nga lunlon bronsi.

Gibihag ngadto sa Babilonia ang Katawhan sa Juda

18 Gidala ni Nebusaradan si Seraias, ang Pangulong Pari ug ang iyang luyoluyo nga si Sofonias ingon man ang tulo ka guwardiya sa pultahan.

19 Gidala usab niya ang usa ka opisyal sa siyudad nga maoy nangulo sa mga sundalo uban sa lima ka magtatambag sa hari nga didto sa siyudad ug ang sekretaryo sa pangulo sa kasundalohan nga maoy nagtigom sa katawhan ug ang 60 ka tawo nga nakit-an didto sa siyudad.

20 Gidala sila ni Nebusaradan ngadto sa hari sa Babilonia didto sa Ribla nga sakop sa Hamat.

21 Ug didto gipapatay sila sa hari.

Busa nabihag ang katawhan sa Juda.

Si Gedalias maoy Gobernador sa Juda

22 Gitudloni Hari Nabucodonosor nga gobernador sa Juda si Gedalias nga anak ni Ahikam ug apo ni Safan ug gihimo siyang tigdumala sa mga tawo nga wala bihaga ngadto sa Babilonia.

23 Sa pagkabalita niini sa tanang mga kapitan sa mga sundalo nga didto sa gawas sa siyudad,miadto sila kang Gedalias didto sa Mispa uban sa ilang mga sakop. Ang mga kapitan mao sila si Ismael nga anak ni Netanias, si Johanan nga anak ni Carias, si Seraias nga anak ni Tanhumet nga taga-Netofa ug si Jasanias nga taga-Maaca.

24 Giingnan sila ni Gedalias, “Ayaw kamo kahadlok sa mga opisyal nga taga-Babilonia. Pagpuyo lamang kamo dinhi ug alagari ninyo ang hari sa Babilonia ug walay daotang mahitabo kaninyo.”

25 Apansa ikapitong bulan, si Ismael nga anak ni Netanias nga anak ni Elisama nga kadugo sa harianong banay sa Juda, miadto kang Gedalias kinuyogan ug napulo ka tawo ug gipatay nila si Gedalias lakip ang mga Judio ug ang mga taga-Babilonia nga uban kaniya didto sa Mispa.

26 Unyaang tanang tawo lakip ang mga kapitan sa mga sundalo nangagiw ngadto sa Ehipto kay nahadlok man sila sa mga taga-Babilonia.

Gibuhian si Joaquin

27 Sa ika-27 nga adlaw sa ika-12 nga bulan sa ika-37 nga tuig gikan sa pagkabihag ni Joaquin nga hari sa Juda, gibuhian siya ni Ebilmerodac, ang hari sa Babilonia nga nagpakita kaniyag kaluoy. Mao kining panahona ang pagsugod ni Ebilmerodac paghari.

28 Maayo ang iyang pagtagad kang Joaquin ug gipasidunggan niya si Joaquin labaw sa ubang mga hari nga didto sa Babilonia.

29 Busa wala na magsul-ob si Joaquin ug bisti sa priso. Nagkaon siya dungan sa hari didto sa palasyo sa tibuok niyang kinabuhi

30 ug gihatagan pa gayod siyag magasto matag adlaw.

Tigulang na Kaayo si David

1 Tigulang na kaayo si Hari David ug bisan pag kupoan siyag mga habol sa iyang mga sulugoon, dili na gayod siya mobatig kainit.

2 Busa miingon kaniya ang iyang mga opisyal, “Mangita kamig batan-ong dalaga alang kanimo aron siya maoy mag-atiman ug modulog kanimo aron ka mainitan.”

3 Busa gilukop nila ang tibuok Israel sa pagpangita ug maanyag nga babaye ug nakit-an nila si Abisag nga taga-Sunam ug gidala nila siya ngadto sa hari.

4 Maanyag kaayo siya ug nahimo siyang tig-atiman sa hari. Apan wala siya hilabti sa hari.

Buot Mahimong Hari si Adonias

5 SiAdonias nga anak ni David ug ni Hagit nagpagarbo nga kuno mahimo siyang hari. Gani nag-andam na man siyag mga karwahi ug mga tawo nga modala niini ug 50 ka tawo nga mag-una kaniya.

6 Sukad masukad wala pa gayod siya badlonga sa iyang amahan o pangutan-a bahin sa iyang gibuhat. Guwapo usab siya kaayo ug natawo siya sunod ni Absalom.

7 Nakigsabot siya kang Joab nga anak ni Seruia ug kang Abiatar nga pari. Ug sila midapig kang Adonias ug mitabang kaniya.

8 Apan si Sadok nga pari usab, si Banaias nga anak ni Joyada, si Natan nga propeta, si Simei, si Rei ug ang mga sinaligang sundalo ni David wala modapig kang Adonias.

9 Usa ka adlaw niana, si Adonias naghalad ug mga karnero ug mga baka didto sa bato sa Sohelet duol sa tubod sa Enrogel ug gidapit niya ang tanan niyang mga igsoong lalaki ug ang mga opisyal nga taga-Juda sa pagtambong sa usa ka bangkite.

10 Apan wala niya dapita si Natan nga propeta o si Benaias o ang mga sinaligang sundalo ni David o si Solomon nga iyang igsoon.

Gihimong Hari si Solomon

11 Unyamiadto si Natan kang Batseba nga inahan ni Solomon ug nangutana, “Nakabalita ka ba nga si Adonias nga anak ni Hagit nahimo nang hari ug si David nga atong agalon wala masayod niini?

12 Busa aron dili ka mamiligro ug ang imong anak nga si Solomon, tambagan ko ikaw

13 sa pag-adto dayon kang Hari David ug ingna siya, ‘Dili ba misaad ka man kanako nga si Solomon nga imong anak maoy mopuli kanimo sa paghari? Apan nganong si Adonias man ang nahimong hari?’

14 Unya samtang makigsulti ka pa sa hari, mosulod usab ako ug pamatud-an ko ang imong gisulti.”

15 Busa si Batseba miadto sa lawak sa hari. Tigulang na ang hari ug si Abisag, ang dalaga nga taga-Sunam, maoy nag-atiman kaniya.

16 Miyukbo si Batseba ug ang hari nangutana kaniya, “Unsa may imong tuyo?”

17 Si Batseba miingon sa hari, “Nanumpa ka kanako sa ngalan saGinoonga imong Dios nga si Solomon nga atong anak maoy mopuli kanimo paghari.

18 Apan si Adonias nahimo nang hari ug wala ka masayod niini.

19 Naghalad siyag mga baka ug mga karnero ug gidapit niya ang tanan mong mga anak gawas kang Solomon. Gidapit usab niya si Abiatar nga pari ug si Joab nga pangulo sa kasundalohan.

20 Ug karon mahal nga hari, ang tibuok Israel nagpaabot nga imong sultihan kon kinsay mopuli kanimo paghari

21 kay tingali unyag inigkamatay nimo ako ug ang akong anak nga si Solomon isipon na lang nga mga mabudhion.”

22 Samtang nakigsulti pa siya sa hari, miabot si Natan nga propeta.

23 Ug gisuginlan nila ang hari nga miabot si Natan. Ug sa pag-atubang niya sa hari, miyukbo siya

24 ug miingon, “Mahal nga hari, nag-ingon ka ba nga si Adonias maoy mopuli kanimo sa paghari?

25 Karong adlawa naghalad siya ug mga baka ug mga karnero ug gidapit niya ang tanan nimong anak ingon man si Joab nga pangulo sa kasundalohanug si Abiatar nga pari. Atua sila nangaon ug nag-inom uban kaniya ug miingon, ‘Mabuhi si Hari Adonias!’

26 Apan wala ako dapita o si Sadok nga pari o si Benaias o si Solomon.

27 Sugo mo ba kini, mahal nga hari? Apan nganong wala mo man lang kami nga imong mga sulugoon sultihi niini?”

28 Unya mitubag si Hari David, “Paanhia si Batseba.” Busa miduol si Batseba sa hari.

29-30 Ug nanumpa ang hari kaniya, “Sa ngalan saGinoonga buhi, ang Dios sa Israel nga maoy nagluwas kanako sa tanang kalisdanan, ipanumpa ko kanimo nga si Solomon nga atong anak maoy mopuli kanako sa paghari ug ipatuman ko gayod kini sugod karong adlawa.”

31 Unya si Batseba miyukbo sa hari ug miingon, “Hinaot unta nga ikaw mabuhi hangtod sa kahangtoran!”

32 Si Hari David miingon, “Paanhia si Sadok nga pari, si Natan nga propeta ug si Benaias nga anak ni Joyada.” Busa miatubang sila sa hari.

33 Giingnan niya sila, “Dad-a ninyo si Solomon ngadto sa Gihon ug pakuyoga ang akong mga opisyal. Pasakya siya sa akong kabayong mula

34 ug padihogi si Solomon ni Sadok ug ni Natan ingon nga hari sa Israel. Unya patingoga ang trumpeta ug paninggit kamo, ‘Mabuhi si Hari Solomon!’

35 Unya kuyogi siya balik nganhi aron molingkod siya sa akong trono ug maoy maghari puli kanako kay siya gitudlo ko nga maoy magmamando sa Israel ug sa Juda.”

36 Ug si Benaias nga anak ni Joyada mitubag sa hari, “Matuman kini ug hinaot unta nga angGinoo, ang Dios sa akong agalon nga hari, mouyon niini!

37 Ingon nga angGinoonag-uban kanimo, mahal nga hari, mag-uban unta usab siya kang Solomon ug himoon ang iyang gingharian nga mas gamhanan pa kay sa imong gingharian.”

38 Busa nanglugsong si Sadok, si Natan ug si Benaias ug ang mga guwardiya sa hari. Gipakabayo nila si Solomon sa kabayo nga mula ni Hari David ug gidala siya ngadto sa Gihon.

39 Didto gikuha ni Sadok gikan sa Tolda saGinooang sungay nga gisudlag lana sa olibo ug gidihogan niya si Solomon. Unya gipatingog nila ang trumpeta ug ang tanang tawo naninggit, “Mabuhi si Hari Solomon!”

40 Ang tanang mga tawo mikuyog kaniya pagpauli ug nagpatingog sila sa ilang mga plawta ug nagmaya pag-ayo ug hilabihan nilang banhaa.

41 Si Adonias ug ang tanan niyang bisita nakadungog sa kabanha. Niining higayona, human na silag pangaon. Ug miingon si Joab, “Nganong nagkaguliyang man ang siyudad?”

42 Samtang nagsulti pa siya, miabot si Jonatan, ang anak ni Abiatar nga pari. Ug si Adonias miingon kaniya, “Sulod ngari kay talahuron ka nga pagkatawo. Unsa bang maayong balita kanang imong gidala?”

43 Mitubag si Jonatan, “Dili kini maayong balita kay si Solomon gihimong hari sa atong agalon nga si Hari David

44 ug gipauban kaniya si Sadok nga pari, si Natan nga propeta ug si Benaias nga anak ni Joyada ug ang mga guwardiya sa hari. Gipakabayo nila si Solomon sa kabayo nga mula sa hari

45 ug didto sa Gihon gidihogan siya ni Sadok ug ni Natan ingon nga hari ug gikan didto nanungas sila nga malipayon. Mao kini ang hinungdan sa kabanha.

46 Ug karon si Solomon na ang hari.

47 Dugang pa niini, miabot ang mga opisyal sa palasyo sa pagpahalipay sa atong agalon nga si Hari David. Sila miingon, ‘Hinaot unta nga ang imong Dios maghimo sa ngalan ni Solomon nga mas bantogan pa kay sa imoha ug ang iyang gingharian mahimong mas gamhanan pa kay sa imoha.’ Ug ang hari miakbo sa iyang higdaanan

48 ug miingon, ‘Dalaygon angGinoonga Dios sa Israel kay mitugot siya nga niining adlawa usa sa akong mga anak ang molingkod sa akong trono ug ako mismo makasaksi niini.’”

49 Unya ang mga bisita ni Adonias nangahadlok ug nag-iyahayg panglakaw.

50 Si Adonias nahadlok usab kang Solomon. Miadto siya sa halaran ug migunit sa mga sungaysungay niini.

51 Ug may nagsugilon kang Solomon nga si Adonias nahadlok kaniya kay migunit man siya sa mga sungaysungay sa halaran ug miingon, “Kinahanglang manumpa una kanako si Hari Solomon nga dili niya ako patyon.”

52 Ug miingon si Solomon, “Kon makita nga maayo siyang tawo, walay matagak bisan usa ka lugas sa iyang buhok. Apan kon dili, patyon ko siya.”

53 Busa gipakuha ni Hari Solomon si Adonias. Ug miadto siya ug miyukbo kang Hari Solomon ug giingnan siya ni Solomon, “Pauli sa inyo.”

Kataposang Tugon ni David ngadto kang Solomon

1 Sa dihang hapit na mamatay si David, gipahimangnoan niya ang iyang anak nga si Solomon.

2 Miingon siya, “Hapit na ako mamatay. Pagmalig-on ug pagmaisogon

3 ug tumana ang pahimangno saGinoonga imong Dios. Sunda ang iyang kabubut-on ug tumana ang tanan niyang mga sugo ug mga hukom sumala sa nahisulat sa Balaod ni Moises aron molampos ka sa tanan mong buhaton bisag asa ka paingon ug

4 aron tumanon saGinooang iyang saad kanako nga nag-ingon, ‘Kon ang imong mga anak magmatngon sa ilang pagkinabuhi ug magmatinumanon kanako sa bug-os nilang kasingkasing ug kalag, dili ka kabsag kaliwat nga maghari sa Israel.’

5 “Labotpa, nasayod usab ikaw sa gibuhat kanako ni Joab nga anak ni Seruia. Gipatay niya ang duha ka pangulo sa Israel nga si Abner nga anak ni Ner ug si Amasa nga anak ni Jeter. Gipatay niya sila panahon sa kalinaw agig panimalos sa dugo nga giula panahon sa gubat. Gipatay niya ang mga inosenteng tawoug akoy nanubag sa iyang gihimo.

6 Busa buhata ang gihunahuna mong maayong buhaton ug ayaw itugot nga mamatay siya nga tigulang na ug malinawon.

7 “Apanpakitaig kaayo ang mga anak ni Barsilai nga taga-Gilead ug anhi sila pakan-a sa imong lamisa kay gitagad nila ako pag-ayo sa dihang mikagiw ako aron sa paglikay sa imong igsoon nga si Absalom.

8 “Ayawusab kalimti si Simei nga anak ni Gera nga usa ka sakop sa banay ni Benjamin nga taga-Bahurim nga labihang nakatunglo kanako sa dihang miadto ako sa Mahanaim. Apan sa dihang milugsong siya aron pagsugat kanako didto sa Jordan, nanumpa ako sa ngalan saGinoonga dili ko siya patyon.

9 Apan kay maalamon ka man siloti siya ug patya.”

Namatay si David

10 Unya namatay si David ug gilubong didto sa Jerusalem, ang siyudad ni David.

11 Nagharisi David sa Israel sulod sa 40 ka tuig—pito ka tuig sa Hebron ug 33 ka tuig sa Jerusalem.

12 Humanmamatay si David mipuli kaniya paghari si Solomon ug gamhanan kaayo ang iyang gingharian.

Gipatay si Adonias

13 Unya si Adonias nga anak ni Hagit miadto kang Batseba nga inahan ni Solomon. Ug si Batseba miingon, “Kalinaw bay tuyo sa imong pag-anhi?”

Mitubag si Adonias, “Oo,

14 apan aduna unta akoy ihangyo kanimo.”

Si Batseba miingon, “Unsa man?”

15 Si Adonias mitubag, “Nasayod ka nga akoa ang gingharian ug ang tibuok Israel nagpaabot gayod nga ako maoy maghari. Apan gihikaw kanako ang gingharian ug naangkon sa akong igsoon kay gihatag man kini kaniya saGinoo.

16 Ug karon aduna akoy usa ka hangyo kanimo ug ayaw intawon akog balibari.” Mitubag si Batseba, “Unsa man?”

17 Mitubagsi Adonias, “Hangyoa si Hari Solomon kay dili ka man niya balibaran nga ihatag kanako si Abisag nga taga-Sunam aron mahimong akong asawa.”

18 Si Batseba miingon, “Oo, sultihan ko ang hari niini.”

19 Busa miadto si Batseba kang Hari Solomon. Ug gitagbo siya sa hari ug giyukboan. Unya milingkod sa iyang trono ang hari ug nagpakuha siyag laing lingkoranan alang sa iyang inahan ug milingkod si Batseba sa tuo sa hari.

20 Unya miingon si Batseba, “May diyutay akong ihangyo kanimo ug ayaw akog balibari.”

Ug miingon kaniya ang hari, “Isulti kay dili ko ikaw balibaran?”

21 Si Batseba mitubag, “Ipaasawa si Abisag sa imong igsoon nga si Adonias.”

22 Mitubag si Hari Solomon sa iyang inahan, “Nganong ipaasawa mo man si Abisag kang Adonias? Maayo pag pangayoon mo na lang usab ang trono alang kang Adonias kay ako man siyang magulang ug gilabanan man siya ni Abiatar nga pari ug ni Joab nga anak ni Seruia.”

23 Unya si Hari Solomon nanumpa sa ngalan saGinoonga silotan siya sa Dios kon dili niya patyon si Adonias.

24 Miingon siya, “Sa ngalan saGinoonga buhi nga maoy nagpili kanako ug nagpahimutang kanako dinhi sa trono sa akong amahan ug naghimo kanako nga usa ka banay sumala sa iyang gisaad, ipanumpa ko nga patyon ko gayod si Adonias karong adlawa!”

25 Busa gisugo ni Hari Solomon si Benaias sa pagpatay kang Adonias. Gidunggab ni Benaias si Adonias ug namatay kini.

Gihinginlan si Abiatar ug Gipatay si Joab

26 Anghari miingon kang Abiatar, “Lakaw sa Anatot ngadto sa imong yuta! Angay ka untang patyon apan dili ko ikaw patyon karon kay ikaw may nagdala sa Sudlanan sa Kasabotan saGinoonga Dios atubangan sa akong amahan nga si David ug tungod kay nakig-ambit ka man sa iyang kagul-anan.”

27 Busagipapahawa ni Solomon si Abiatar sa iyang katungdanan ingon nga pari saGinooug natuman ang gisulti saGinoodidto sa Silo bahin sa banay ni Eli.

28 Sa pagkabalita ni Joab niini—kay si Joab midapig kang Adonias bisan ug wala siya modapig kang Absalom—midagan siya ngadto sa Tolda saGinooug migunit sa mga eskina sa halaran.

29 Gisuginlan si Hari Solomon nga si Joab midangop sa Tolda saGinooug atua sa halaran. Gisugo ni Solomon si Benaiasug giingnan, “Adtoa siya ug patya.”

30 Busa miadto si Benaias sa Tolda saGinooug giingnan niya si Joab, “Nagsugo ang hari nga pagawason ka!”

Apan mitubag si Joab. “Dili ko! Buot ko nga anhi dinhi mamatay.”

Mibalik si Benaias ngadto sa hari ug gisultihan niya ang hari sa gisulti ni Joab.

31 Ang hari miingon, “Patya siya sumala sa iyang gipangayo ug ilubong aron makuha gikan kanako ug sa banay sa akong amahan ang sala tungod sa dugo nga giula ni Joab nga wala lamay gipasikaran.

32 Panimaslan siya saGinootungod sa iyang pagpamatay. Sa walay pagpahibalo sa akong amahan nga si David, gipatay niya ang duha ka tawo nga mas matarong ug mas maayo pa kay kaniya nga mao si Abner nga anak ni Ner ug pangulo sa kasundalohan sa Israel ug si Amasa nga anak ni Jeter ug pangulo sa kasundalohan sa Juda.

33 Busa paninglon ang ilang dugo diha sa kamot ni Joab ug sa iyang kaliwatan hangtod sa kahangtoran. Apan alang kang David, sa iyang banay, kaliwat ug sa iyang gingharian may kalinaw gikan saGinoohangtod sa hangtod.”

34 Unya miadto si Benaias sa halaran ug gipatay niya si Joab. Gilubong si Joab didto sa iyang balay sa kamingawan.

35 Unya si Benaias gihimo sa hari nga pangulo sa kasundalohan ilis kang Joab ug si Sadok ingon nga pari ilis kang Abiatar.

Ang Pagkamatay ni Semei

36 Unya gipatawag sa hari si Simei ug giingnan, “Pagtukod ug balay alang sa imong kaugalingon didto sa Jerusalem aron didto ka na magpuyo ug ayaw na pag-adto sa laing dapit.

37 Sa higayon unya nga molakaw ka ug motabok sa Sapa sa Kidron, patyon ko ikaw ug wala kay laing mabasol.”

38 Si Simei miingon sa hari, “Maayo ang giingon mo ug tumanon ko gayod kini.” Busa mipuyo si Semei didto sa Jerusalem sa taas nga panahon.

39 Apan nahitabo nga sa pagkatapos sa tulo ka tuig, duha sa mga ulipon ni Simei ang mikagiw ngadto kang Aquis nga anak ni Maaca nga hari sa Gat. Sa pagkabalita ni Simei nga ang iyang mga ulipon miadto sa Gat,

40 mikabayo siya sa iyang asno ug miadto sa Gat ngadto kang Aquis aron sa pagpangita sa iyang mga ulipon. Ug nadala gayod niya pagbalik ang iyang mga ulipon.

41 Ug sa dihang nasayran ni Solomon nga miadto si Simei sa Gat ug nahibalik na,

42 gipatawag niya si Simei ug giingnan, “Dili ba gipapanumpa ko man ikaw sa ngalan saGinoonga sa higayon nga mogawas ka sa Jerusalem patyon ko ikaw? Dili ba miingon ka man kanako, ‘Maayo ang giingon mo ug sundon ko kini?’

43 Nganong wala mo man tumana ang imong gipanumpa saGinooug ang akong mando kanimo?”

44 Midugang pag-ingon ang hari, “Nasayod ka sa tanang buhat nga daotan nga gihimo mo sa akong amahan nga si David. Busa paninglan ka saGinoosa daotan mong binuhatan.

45 Apan ako panalanginan ug ang trono ni David magpabiling lig-on atubangan saGinoohangtod sa kahangtoran.”

46 Unya gimandoan sa hari si Benaias sa pagpatay kang Semei. Ug gituman niya kini. Sa ingon niini, wala nay nagsamok kang Hari Solomon.

Nangayo si Solomon ug Kaalam

1 Pinaagi sa kaminyoon ni Solomon ngadto sa anak sa hari sa Ehipto nakig-abin siya sa maong nasod. Gidala ni Hari Solomon ngadto sa Jerusalem ang iyang asawa, hangtod nga natapos niya pagtukod ang iyang palasyo ingon man ang Templo saGinooug ang kota nga naglibot sa Jerusalem.

2 Ang mga tawo nagpadayon paghalad diha sa mga halaran nga didto sa mga bungtod tungod kay wala pa may templo nga gitukod alang saGinoo.

3 Nahigugma saGinoosi Solomon ug nagtuman siya sa mga lagda sa iyang amahan nga si David apan nagsunog siyag mga halad nga mananap ug mga insenso didto sa mga nagkalainlaing halaran.

4 Usaka adlaw niana miadto sa Gibeon ang hari aron sa paghalad kay didto man ang labing bantogan nga halaran. Nabatasan ni Solomon ang paghalad ug ginatos ka mga halad didto.

5 Usa ka gabii niana, samtang didto siya sa Gibeon, mipakita kaniya angGinoopinaagi sa usa ka damgo ug miingon kaniya, “Pangayo kanako bisag unsa.”

6 Miingon si Solomon, “Gipakita mo sa imong sulugoon nga si David nga akong amahan ang gugma mong walay paglubad kay nagmasinugtanon man siya kanimo. Busa wala ka mohunong paghigugma kaniya ug gihatagan mo siyag anak aron molingkod sa iyang trono niining adlawa.

7 Ug karon, OGinoonga akong Dios, gihimo mong hari ang imong alagad ilis sa akong amahan nga si David bisan tuod batan-on pa ako kaayo ug walay hibangkaagan sa pagpangulo.

8 Ug ang imong alagad ania sa taliwala sa katawhan nga imong gipili, usa ka dako nga katawhan nga dili maihap tungod sa kadaghan.

9 Busa hatagi ang imong alagad ug kaalam aron mahibalo siya pagdumala sa imong katawhan uban ang katarong. Kay kinsa may makamando niining imong katawhan nga labihang daghana?”

10 Gikahimuot sa Ginoo nga kini ang gipangayo ni Solomon.

11 Ug giingnan siya sa Dios, “Tungod kay kini man ang imong gipangayo ug dili ang taas nga kinabuhi o bahandi o kinabuhi sa imong mga kaaway,

12 hatagan ko ikaw sa imong gipangayo. Hatagan ko ikawg kaalam nga wala pa maangkon ni bisan kinsa kaniadto o sa umaabot nga panahon.

13 Ihatag ko usab kanimo ang wala mo pangayoa nga mao ang bahandi ug dungog sa tibuok mong kinabuhi aron walay laing hari nga ikatandi kanimo.

14 Ug kon sundon nimo ang akong kabubut-on ug tumanon ang akong kasugoan sama sa gihimo sa imong amahan nga si David, lugwayan ko ang imong kinabuhi.”

15 Ug nahigmata si Solomon ug nasayran niya nga kadto usa ka damgo gikan saGinoo. Unya miadto siya sa Jerusalem ug mitindog atubangan sa Sudlanan sa Kasabotan saGinooug naghalad siyag mga mananap nga sunogon ug mga halad sa pakigdait ug nagkombira alang sa tanan niyang mga opisyal.

Gisulayan ang Kaalam ni Solomon

16 Usa ka adlaw niana, may duha ka daotang babaye nga miadto kang Hari Solomon.

17 Ang usa miingon, “Mahal nga Hari, ako ug kining babayhana nagtipon pagpuyo ug nanganak ako samtang diha siya sa balay.

18 Unya sa ikatulo nga adlaw human ako manganak, nanganak usab siya ug kami rang duha ang diha sa balay.

19 Sa pagkagabii, namatay ang iyang anak kay iyang hidat-ogan.

20 Ug sa pagkatungang gabii, mibangon siya ug gikuha niya ang akong anak nga diha tupad kanako samtang natulog ako. Gidulog niya ang akong anak ug gipadulog niya kanako ang iyang anak nga patay na.

21 Sa pagmata ko nianang pagkabuntag aron sa pagpasuso sa akong anak, patay na ang bata. Apan sa dihang gitan-aw ko kini pag-ayo, nakita ko nga dili diay kadto mao ang akong anak.”

22 Apan ang ikaduhang babaye miingon, “Bakak kana! Ang buhi maoy akong anak ug ang patay maoy imoha.”

Ang unang babaye mitubag, “Dili kana tinuod, ang patay maoy imoha ug ang buhi maoy akoa!” Ug naglalis sila sa atubangan sa hari.

23 Unya ang hari miingon, “Kamong duha pulos nag-angkon sa batang buhi ug walay moangkon sa patay.”

24 Nagpakuha siyag espada ug gidala kini kaniya.

25 Miingon siya “Pikasa ang bata ug ihatag ang katunga ngadto sa usa ka babaye ug ang katunga ngadto sa usa!”

26 Apan ang babaye nga maoy inahan sa bata nga buhi, tungod kay naluoy man siya sa iyang anak, miingon, “Mahal nga Hari, ihatag kaniya ang bata ug ayaw siya patya.”

Apan ang usa miingon, “Patya siya aron walay usa kanamo nga makatag-iya kaniya.”

27 Unya mitubag ang hari ug miingon, “Ihatag ang bata ngadto sa unang babaye kay siya maoy tinuod nga inahan.”

28 Sa pagkabalita sa katawhan sa Israel sa hukom sa hari, dako kaayo ang ilang pagtamod kaniya kay nakita man nila nga diha kaniya ang kaalam sa Dios aron paghatag sa hustisya.

Ang mga Opisyal ni Solomon

1 Si Hari Solomon mao ang hari sa tibuok Israel

2 ug kining mosunod mao ang iyang sinaligang mga opisyal:

Ang pari: si Azarias nga anak ni Sadok

3 Ang mga sekretaryo sa palasyo: si Elihore ug si Ahias nga mga anak ni Shisha

Tigtipig sa mga dokumento: si Jehosafat nga anak ni Ahilud

4 Pangulo sa kasundalohan: si Benaias nga anak ni Joyada

Mga pari: si Sadok ug si Abiatar

5 Pangulo sa mga gobernador: si Azarias nga anak ni Natan

Magtatambag sa hari: ang pari nga si Sabod nga anak ni Natan

6 Piniyalan sa mga sulugoon sa palasyo: si Ahizar

Piniyalan sa pinugos nga pagtrabaho: si Adoniram nga anak ni Abda

7 Si Solomon may 12 ka gobernador sa tibuok Israel. Ang matag usa kanila moangkon ug usa ka bulan matag tuig sa paghatag ug pagkaon nga gikinahanglan sa hari ug sa tibuok palasyo.

8 Kining mosunod mao ang mga ngalan sa 12 ka opisyal ug ang mga dapit nga ilang gidumala:

Si Benhur: didto sa kabungtoran sa Efraim

9 Si Bendecar: sa mga siyudad sa Macas, Saalbim, Bet Semes, Elon ug sa Bet Hanan

10 Si Benhesed: sa mga siyudad sa Arubot ug sa Sucot ug sa tanang kayutaan sa Efer

11 Si Benabinadab nga naminyo sa anak ni Solomon nga si Tafat: sa tibuok kayutaan sa Dor

12 Si Baana nga anak ni Ahilud: sa mga siyudad sa Taanac, Megido ug sa tibuok kayutaan duol sa Betsan nga duol sa lungsod sa Zaretan, sa habagatan sa lungsod sa Jezreel, hangtod sa siyudad sa Abel Mehola ug sa siyudad sa Jocmeam

13 Si Bengaber: sa siyudad sa Ramot didto sa Gilead ug sa mga balangay didto sa Gilead nga iya sa banay ni Jair nga kaliwat ni Manases ug ang kayutaan sa Argob didto sa Basan, 60 ka dagkong lungsod ang tanan nga gilig-on ug mga paril ug may mga ganghaan nga bronsi

14 Si Ahinadab nga anak ni Iddo: sa distrito sa Mahanaim

15 Si Ahimaas nga nakapangasawa kang Basimat nga anak usab ni Solomon: sa kayutaan sa Neftali

16 Si Baana nga anak ni Husai: sa kayutaan sa Aser ug sa lungsod sa Belot;

17 Si Josafat nga anak ni Paruas: sa kayutaan sa Isacar;

18 Si Simei nga anak ni Ela: sa kayutaan sa Benjamin;

19 Si Gaber nga anak ni Uri: sa kayutaan sa Gilead nga kaniadto gimandoan ni Hari Sihon sa mga Amorihanon ug ni Hari Og sa Basan.

Gawas niining 12, may usa pa ka gobernador sa tibuok Juda.

Mauswagon ang Paghari ni Solomon

20 Ang katawhan sa Juda ug sa Israel sama kadaghan sa balas sa baybayon. Nagkombira sila ug nagmalipayon.

21 SiSolomon maoy nagmando sa tanang gingharian gikan sa Suba sa Eufrates ngadto sa yuta sa mga Filistihanon ug sa mga utlanan sa Ehipto. Nagbayad sila ug buhis ug nag-alagad kang Solomon samtang buhi pa siya.

22 Ang giandam nga pagkaon kang Solomon ug sa iyang katawhan alang sa usa ka adlaw mao kini: 5,000 ka litro sa labing maayong harina, 10,000 ka litro sa dili kaayo maayong harina,

23 napulo ka linaming nga baka, 20 ka baka nga binuhian, 100 ka karnero walay labot sa mga osa ug linaming nga mga manok.

24 Si Solomon maoy nagmando sa kayutaan sa kasadpan sa Eufrates gikan sa Tefsa ngadto sa Gaza ug sa tanang mga hari sa kasadpan sa Eufrates. Wala na siya samoka sa kasikbit nga kanasoran.

25 Nagmalinawon ang Juda ug Israel gikan sa Dan ngadto sa Berseba ug ang matag tawo may parasan ug kaigosan samtang buhi pa si Solomon.

26 SiSolomon usab may 40,000 nga kuwadra sa mga kabayo nga alang sa mga karwahi ug 12,000 ka kabalyero.

27 Ug silang mga gobernador maoy maghatagan ug pagkaon alang kang Hari Solomon ug sa tanan nga mokaon diha sa palasyo. Wala gayoy nakulang sa gikinahanglan nilang pagkaon.

28 Sila usab ang maghatag ug sebada ug kumpay alang sa mga kabayo sumala sa gisugo kanila.

29 Si Solomon gihatagan sa Dios ug kaalam ug panabot nga dili masukod.

30 Ang kaalam ni Solomon milabaw sa kaalam sa tanang maalamon sa Sidlakan ug sa Ehipto.

31 Masmaalamon pa siya kay kang Etan nga kaliwat ni Esdras ug kang Heman, kang Calcol ug kang Darda nga mga anak ni Mahol. Ug ang iyang kabantog mikaylap sa tanang kanasoran.

32 Siyamay 3,000 ka panultihon ug ang iyang mga awit miabot ug 1,005 ka buok.

33 Nakaila siya sa mga kahoy gikan sa sidro nga anaa sa Lebanon hangtod sa gagmayng sagbot nga motubo sa kota. Nakaila usab siya sa mga mananap ug sa kalanggaman ug sa mga mananap nga nagkamang sa yuta ug sa mga isda.

34 Mianha kaniya ang daghang tawo nga naggikan sa tanang kanasoran aron pagpamati sa iyang kaalam. Sinugo sila sa nagkalainlaing hari nga nakabalita sa iyang kaalam.